【 နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး 】 ရုရှားအနိုင်ရလျှင် ယူကရိန်း ဘယ်လိုဖြစ်မည်နည်း

ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများသည် ဥရောပတွင် ၂၀ ရာစု အာဏာရှင်စနစ်နောက်ပိုင်း မကြုံဖူးသည့် အကြမ်းဖက်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။

 

ယူကရိန်း၏ တန်ပြန်ထိုးစစ်သည် ရပ်တန့်နေပြီး အမေရိကန်ကွန်ဂရက်သည် အရေးပါသော စစ်ရေးအကူအညီနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရှေ့မတိုး နောက်မဆုတ်သာ ဖြစ်နေသောကြောင့် အချို့သုတေသီများသည် ယူကရိန်း ရှုံးနိမ့်စေမည့် စစ်၏အပြောင်းအလဲမှတ် တစ္ဆေ စတင်ခြောက်လှန့်ခံကြရသည်။

 

သို့သော် မြေပြင်တွင်ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြေအနေသည် လွန်စွာဆိုးရွားခြင်းမရှိသော်လည်း ယူကရိန်းအတွက် အမေရိကန်စစ်ရေးအထောက်အကူ အကြီးအကျယ်ပေးခြင်းမရှိပါက အခြေအနေ အလျင်အမြန်ပျက်စီး ယိုယွင်းနိုင်သည်။

 

ယူကရိန်း ရှုံးနိမ့်လျှင် ဖြစ်လာမည့် အကျိုးဆက်များကို အပြည့်အ၀နားလည်ရန် လိုအပ်သည်။ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော ပထဝီနိုင်ငံရေးအကျိုးဆက်များကို ကြိုတင်မှန်းဆရန် မလွယ်ကူပေ။အနောက်တိုင်း ကျောထောက်နောက်ခံပြု နိုင်ငံတစ်ခုရှုံးနိမ့်ခြင်းသည် ရုရှားနှင့် အခြားပြန်လည်ပြင်ဆင်ရေး နိုင်ငံများအနေဖြင့် အခြားနယ်နိမိတ်များကို အင်အားသုံးပြုပြင်ရန် အတင့်ရဲစေမည်ဖြစ်သည်။ရုရှား၏ အောင်ပွဲသည် ရုရှား၏ ဥရောပအိမ်နီးချင်းများကို ခြောက်လှန့်မည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအချို့သည် ချော့မော့ရေးကို ရွေးချယ်ကာ အခြားနိုင်ငံများက လက်နက်များ အကြီးအကျယ် ပြန်လည်တပ်ဆင်သောကြောင့် ဥရောပ စုပေါင်းကာကွယ်ရေးသည် ပြိုလဲသွားနိုင်သည်။

 

တရုတ်နိုင်ငံကလည်း ထိုင်ဝမ်သည် အမေရိကန်၏ ရေရှည်အထောက်အပံ့မရနိုင်ဟု ကောက်ချက်ချမည်ဖြစ်သည်။အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မပြတ်သားမှု လှိုင်းဂယက်သည် စတင်နေပြီးဖြစ်သည်။ယူကရိန်းမှ နယ်မြေအများအပြားကို ရုရှားက နယ်ချဲ့သိမ်းပိုက်သည်ကို အမှတ်ရစေသည့် လုပ်ရပ်အနေဖြင့် ဗင်နီဇွဲလားသည် အိမ်နီးချင်း ဂူယားနားနိုင်ငံမှ နယ်မြေထက်ဝက်ကျော်ကို ၎င်းတို့ပိုင်သည်ဟု ယခုလတွင်ပြောသည်။

 

မကြာမီ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မည့် လက္ခဏာ မရှိသေးသော်လည်း အခြားနိုင်ငံများသည် ရုရှားနယ်ချဲ့သိမ်းပိုက်မှု အောင်မြင်၊ မအောင်မြင်ကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေမည်မဟုတ်ဟု ထင်လျှင် ရိုးအရာရောက်သည်။

 

သုတေသီအများအပြားသည် ထိုလွန်စွာပြင်းထန်သည့် လုံခြုံရေးအန္တရာယ်များကို ဖော်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။သို့သော် ၎င်းတို့သည် ရုရှား အနိုင်ရပါက ယူကရိန်းနှင့် ယူကရိန်းတွင်နေထိုင်သူများအတွက် ဆိုးရွားသောအကျိုး ဆက်များနှင့် ယှဉ်လျှင် အရေးမပါဟု ယူဆကြသည်။ယူကရိန်းသို့ အကူအညီကို ထောက်ခံသူများသာမက ဆန့်ကျင်သူများပါ ထိုအကျိုးဆက်များသည် မည်သည်တို့ဖြစ်သည်ကို သိရန် အရေးကြီးသည်။

 

ရုရှားသည် အလှည့်အပြောင်းကို သူ့အလိုကျဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်ပါက ယူကရိန်း၏ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော ကံကြမ္မာကို နားလည်ရန်အတွက် စတင်ရမည့် အကောင်းဆုံးနေရာမှာ ရုရှားနိုင်ငံသားများပြောသော စကားဖြစ်သည်။ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နေ့တွင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က သူ၏ အမြင်တွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံတော်အတွက် အနာဂတ်မရှိကြောင်း ပြောသည်။

 

ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် သူက ယူကရိန်း ပြည်သူများကို ပြန်လည်ပညာပေးရန်၊ ရုရှားမုန်းတီးမှုမှ ကုသပေးရန်နှင့် သမိုင်းအမှားလုပ်မှုများပြောပြမည့် သူ၏ ရည်ရွယ်ချက်အကြောင်း ရှင်းပြသည်။နိုဝင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဒီမီထရီ မက်ဗီဒက်က သူ၏ အာသာဆန္ဒကို ရှင်းလင်းစွာပြောသည်။

 

“အိုဒဲဆာ၊ နီကိုလေယက်၊ ကိယက်ဗ်နဲ့ အခြား ဘယ်နေရာမှ ယူကရိန်းနိုင်ငံ လုံးဝမဟုတ်ဘူး” ဟု သူပြောသည်။တယ်လီဂရမ်တွင် သူက “ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇီလင်စကီးဟာ အလွဲသုံးစားလုပ်သူဖြစ်တယ်။ယူကရိန်းဘာသာစကားဆိုတာ ရုရှားဘာသာစကားရဲ့ အောက်တန်းကျတဲ့ ကပြားဒေသဆိုင်ရာ ဘာသာစကားဖြစ်တယ်။ယူကရိန်းဆိုတာ နိုင်ငံတခုမဟုတ်ဘဲ လုပ်ယူစုစည်းထားတဲ့ ပိုင်နက်တစ်ခုသာဖြစ်တယ်” ဟု သူရေးသားသည်။

 

ရုရှားအစိုးရ၏ အခြားဝါဒဖြန့်ချိရေးသမားများက ယူကရိန်းနိုင်ငံတော်သည် ကုသပစ်ရမည့် ရောဂါတစ်ခုသာဖြစ်ပြီး ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများသည် ပိုးမွှားသန့်စင်ပေးရမည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုသာဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။ 

 

ပိုမိုဗြောင်ကျသည့် အချက်မှာ ရုရှားမှ လွန်စွာဆင်ဆာတည်းဖြတ်သည့် နိုင်ငံတော်ရုပ်သံသည် လွန်ခဲ့သော ၂ နှစ်အတွင်း ယူကရိန်းများကို မုဒိန်းကျင့်ခြင်း၊ ယူကရိန်းကလေးငယ်များကို ရေနှစ်သတ်ခြင်း၊ မြို့ကြီးများကို ဖြိုချခြင်း၊ ယူကရိန်းအထက်လွှာကို အမြစ်ဖြတ်ပြစ်ခြင်းနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသား သန်းပေါင်းများစွာကို ရုပ်ပိုင်းအရ မျိုးဖြုတ်သတ်ဖြတ်ခြင်း စသည်တို့ကို အားပေးလှုံ့ဆော်သည်။

 

ထိုပြောဆိုချက်များနှင့် အခြားပြောဆိုချက်များ၏ အကောင်းဆုံး သရုပ်ဖော်သည်မှာ ရုရှားမှမီဒီယာစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့က ရုရှားရုပ်သံမှ မကြည့်မဖြစ်ကြည့်ရမည် ဗီဒီယိုအတိုများကို အင်္ဂလိပ်စာတန်းနှင့်တကွ ပြုစုတင်ပြလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ထိုသို့ ညှိနှိုင်းထိုးစစ်ဆင်ခြင်းသည် ယူကရိန်းပြည်သူများကို သာမန်ခြိမ်းခြောက်သည့် အရာမရောက်သော စကားများမဟုတ်ဘဲ ၎င်းတို့ကို စောင့်ကြိုနေသည့် ကံကြမ္မာ၏ ရှေ့တော်ပြေးဖြစ်သည်။ထိုမှတ်ချက်များတွင် မိမိတို့သည် ယူကရိန်းကို ရုရှားက လုံး၀သိမ်းပိုက်လိုက်ပါက (သို့မဟုတ်) လုံးဝနီးပါး သိမ်းပိုက်လိုက်ပါက ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများကို စောင့်ကြိုနေသည့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှု အဆင့်အဆင့်ကို မြင်နိုင်သည်။

 

ရုရှားသိမ်းပိုက်ထားသည့် ဒေသများတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ဖြစ်နေသည့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများမှလည်း ရုရှားအောင်ပွဲ၏ သက်ရောက်မှုကို မိမိတို့ ပုံဖော်နိုင်သည်။ 

 

တရားဝင် ယူကရိန်းသတင်းရင်မြစ်များ၏ အဆို အရ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဒေသများတွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံသား ၂ သန်း နီးပါးကို ၎င်းတို့နေအိမ်များနှင့် လူမှုအသိုက်အဝန်းများမှ ဖယ်ရှားထားပြီး ယာယီ (သို့မဟုတ်) ထာဝရ ရုရှားတွင် ပြန်လည်နေရာချထားကြောင်း သိရသည်။အချို့က ထိုသို့လုပ်ဆောင်ခံရသည့် အရေအတွက်သည် ၁.၆ သန်းမှ ၄.၇ သန်းအထိရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းသည်။ 

 

၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ နောက်ပိုင်းတွင် ယူကရိန်းကလေးငယ် ၇၀၀,၀၀၀ ကို ယူကရိန်းမှ ရုရှားသို့ ခေါ်ဆောင်သွားကြောင်း ရုရှားကလေးသူငယ်များဆိုင်ရာ ကော်မရှင်နာ မာရီယာ အယ်ဗိုဗာ ဘီလိုဗာ ပြောသည်။ထိုကလေးများအနက် ၂၀,၀၀၀ ကို ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက အမည်နှင့်တကွ သိနေသည်။ကလေးငယ်များကို ၎င်းတို့မိခင်နိုင်ငံမှ အခြားသို့ ပို့ဆောင်ခြင်းနှင့် ၎င်းတို့၏ မိခင်ဘာသာစကားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ထိတွေ့ခွင့် မပေးခြင်းသည် နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြု စစ်ရာဇဝတ်မှု သက်သက်မျှသာ မဟုတ်ပေ။ထိုသို့ အတင်း အကျပ်ဝါးမြိုခြင်းကို ကုလသမဂ္ဂ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာသဘောတူညီချက်တွင် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်သည့် အပြုအမူအဖြစ် ဖွင့်ဆိုသည်။ထို့ကြောင့်ပင် အယ်ဗို ဗာဘီလိုရာကို နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်တရားရုံးက ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခြင်းဖြစ်သည်။

 

ရုရှားသည် ၎င်းတို့သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဒေသများမှ ယူကရိန်းကို ဖယ်ရှားရုံသာမက ထိုယူကရိန်း နိုင်ငံသားများနေရာတွင် ရုရှားအခြေချနေထိုင်သူများနှင့်လည်း အစားထိုးသည်။ထိုကိစ္စသည် ဆိုဗီယက်နှင့် ရုရှား ပဒေသရာဇ်ခေတ်က စနစ်တကျ ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခြင်း၊ ကိုလိုနီပြုသိမ်းပိုက်ခြင်းနှင့် ရုရှားဇာတ်သွင်းခြင်း အလေ့ အထများ ကြေကွဲဖွယ်ရာ ဆက်လက်ပေါ်ပေါက်နေခြင်းသာဖြစ်သည်။

 

ရုရှားတပ်များ ချီတက်လာပြီး အရပ်သား သောင်းပေါင်းများစွာကို သတ်ပြီး မြို့တော်အိမ်ရာ အားလုံး၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည့် ယူကရိန်းမြို့ကြီး မာရီယူပိုလ်တွင် လူနေတိုက်ခန်းအနည်းငယ်ကိုသာ မကြာသေးမီက ပြန်လည်တည်ဆောက်သည်။ထိုအိမ်ရာများအနက် အချို့ကို ရောင်းချမည်ဟု ကမ်းလှမ်းထားပြီး ရုရှားအချောင်သမားများက ဈေးပေါပေါဖြင့် ဝယ်ယူနေသည်။တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သိမ်းပိုက်ခံထားရသော ယူကရိန်းတောင်ပိုင်းဒေသတွင် သိမ်းပိုက်ရေးအင်အားစုများ သြဇာအာဏာထူထောင်ရန် အသုံးပြုသည့် နည်းလမ်းများကို အထင်အရှားတွေ့နိုင်သည်။ 

 

၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လက လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်အဖွဲ့ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်တွင် ထိုဒေသမှ ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်မှုများ၊ အတင်းအကျပ် ကွယ်ပျောက်စေမှုများနှင့် အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ဖမ်းဆီးမှုများကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။နိုင်ငံသားများသည် စစ်မေးမှုများအတွင်း ရိုက်နှက်ခြင်း၊ လျှပ်စစ်ရှော့တိုက်ခြင်း၊ အာရုံ ၅ ပါး ရုတ်သိမ်းခံရခြင်းများအပါအဝင် ညှင်းပမ်း နှိပ်စက်မှုများကို ခံကြရသည်။ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်မှုများကြောင့် အကျဉ်းသားအများအပြားသေဆုံးပြီး အများအပြားသည် ပျောက်ဆုံးကုန်ကြသည်။ထိုသို့ ညှင်းပမ်းနှိပ်စက် သတ်ဖြတ်ခံရသူများတွင် ဒေသဆိုင်ရာ အရာရှိများ၊ ကျောင်းဆရာ ဆရာမ များ၊ ယူကရိန်းအော့သိုဒေါ့ဘုရားကျောင်း ကိုယ်စားလှယ်များ၊ အစိုးရ မဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်များမှ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် ယူကရိန်းပိုင်နက် ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင်သည်။

 

ထိုသို့ နေရပ်ရွှေ့ပြောင်းပစ်ရန် ထိန်းသိမ်းရေး စခန်းများနှင့်ပတ်သက်ပြီး လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်သူများနှင့် သတင်းသမားများက စုဆောင်းထားသည့် လွန်စွာများပြားသည့် သတင်းအချက်အလက်များလည်းရှိနေသည်။ 

 

နိုင်ငံရေးအယူအဆ သွတ်သွင်းခြင်းနှင့် လူငယ်များကို စစ်ပုံသွင်းခြင်း ရုရှားသိမ်းပိုက်ခံဒေသများမှ ဘဝ၏ အဓိက ဝိသေသလက္ခဏာ ဖြစ်နေသည်။ရုရှားမျိုးချစ်စိတ်ကို လှုံ့ဆော်သည့် နိုင်ငံရေးစာတန်းများနှင့် ပိုစတာများသည် သိမ်းပိုက်ခံဒေသများမှ နေရာတိုင်းတွင်ရှိနေသည်။ကလေးများအတွက် ဖတ်စာအုပ်သစ်များတွင် ယူကရိန်းသမိုင်းကို ဖယ်ရှားထားပြီး ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်ပိုင်းအပေါ် အမုန်းတရားများ ဟောသည်။ပညာရေးစနစ်၏ အစိတ်အပိုင်းအများအပြားမှ ယူကရိန်းဘာသာစကားကို ဖယ်ရှားပြီး ရုရှားဇာတ်သွင်း ပင်မရေစီးတွင် မကြာမီနစ်မြုပ်တော့မည့် တဖြည်းဖြည်းပျောက်ကွယ်နေသော ယဉ်ကျေးမှုမှအပ အခြားမည်သည်ကိုမျှ ကိုယ်စားမပြုသည် ထူးဆန်းသော ဘာသာစကားအဖြစ် ကိုလိုနီအဆင့်သို့ လျှော့ချပစ်သည်။

 

ရုရှား၏ မကောင်းဆိုးရွား ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မှုကြောင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသား သန်းပေါင်းများစွာသည် ၎င်းတို့၏ ဘဝများကို တစ်နည်းမဟုတ် တစ်နည်း ဖျက်ဆီးခံရပြီးဖြစ်သည်။ရုရှားသာ အနိုင်ရမည်ဆိုပါက ထိုအရေအတွက်သည် အဆပေါင်းများစွာ တိုးလာမည်ဖြစ်သည်။ရုရှားကို ခုခံတိုက်ခိုက်သည့် စစ်ပွဲ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုနီးပါး ကြာ လာပြီးနောက် ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများသည် စည်းလုံးညီညွတ်ကြပြီး ၎င်းတို့နိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်များ၊ ဒီမိုကရေစီ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာစကာကို ကာကွယ်ရာတွင် လွန်စွာ တက်ကြွကြသည်။

 

မော်စကို၏ ကျူးကျော်မှုကြောင့် ရုရှားစကားပြောသော ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများ မနှစ်မြို့မှုနှင့်အတူ ထိုအရာများကို ပြောင်းလဲ ခံယူကြသည်။သန်းပေါင်းများစွာသော ယူကရိန်းများသည် ရုရှား၏ စစ်ရာဇဝတ်မှုများ၊ ၎င်းတို့၏ မြို့များ နေအိမ်များကို ရုရှားက ဖျက်ဆီးသောကြောင့် ဒေါသထွက်ကြပြီး အခြေအမြစ်ကျကျ ပြောင်းလဲမှုကို လိုလားလာကြသည်။စစ်ရေးအားထုတ်မှုများတွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံသား သန်းပေါင်းများစွာသည် စေတနာ့ဝန်ထမ်းလုပ်ကြပြီး သန်းပေါင်းများစွာသော ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများက စစ်တပ်ကို ထောက်ခံရန် ရန်ပုံငွေများ ထည့်ဝင်ကြသည်။

 

ထိုထက် ပိုမိုများပြားသော ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများက လူမှုကွန်ရက်တွင်ထွက်လာပြီး ပူတင်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတော်အပေါ် ၎င်းတို့ ဒေါသကို ဖွင့်ထုတ်ကြသည်။

 

ထို့ကြောင့် ရုရှား၏ မည်သည့်အောင်ပွဲမဆိုသည် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ် သွေးချောင်းစီးစေရုံမျှသာဖြစ်မည် မဟုတ်ပေ။ယူကရိန်း ရှုံးနိမ့်ပါက ယူကရိန်းလူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုလုံးနီးပါးကို ဒဏ်ခတ်၊ ဖိနှိပ်၊ နှုတ်ပိတ် (သို့မဟုတ်) ထိုကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မှုသည် ခုခံတော်လှန်ရေးကို နှိမ်နင်းပြီး နိုင်ငံကို ရုရှားအတွင်း ဝါးမြိုရန်ဖြစ်ပါက ပြန်လည်ပညာပေးမည်ဖြစ်သည်။

 

ထိုအကြောင်းကြောင့် ရုရှားသိမ်းပိုက်မှုနောက်တွင် အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဖမ်းဆီးမှုများ၊ ကာလကြာရှည် ဖမ်းဆီးမှုများ၊ ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းပိုင်းသို့ အစုအလိုက်အပြုံလိုက် အတင်းအကျပ် ရွှေ့ပြောင်းစေမှုများ၊ ကြီးမားသော အတိုင်းအတာရှိသည့် အတင်းအကျပ် နေရပ်စွန့်ခွာစေသည့်  စခန်းများနှင့် နိုင်ငံရေး အကြမ်းဖက်မှုများ လိုက်ပါလာမည်ဖြစ်သည်။ 

 

ပြင်းထန်သော ပုန်ကန်မှု ပေါ်ပေါက်လာပါက ဖိနှိပ်မှုအတိုင်းအတာသည် ပိုမိုကျယ်ပြန့် နက်ရှိုင်းလာရန်သာရှိသည်။

 

(ယခုသတင်းရေးသားသူ - အန်ဒရီယန် ကာရက်တနီစကီးသည် အတ္တလန္တိတ်ကောင်စီမှ ဝါရင့်သုတေသီနှင့် Myrmidon အုပ်စုကို တည်ထောင်သူဖြစ်သည်။)

 

NaYoe

Ref - What a Russian Victory Would Mean for Ukraine| Foreign Policy