【 တစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက် 】 ကပ်ဘေး -- ဒုတိယလှိုင်းလာလေပြီလား

ကူးစက်ရောဂါကပ်ဘေးကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း သေဆုံးသူလေးသိန်းကျော်လာချိန်မှာ တချို့နေရာတွေမှာ ကူးစက်မှုလျော့ကျလာသလို ကျန်းမာရေးအရ သတိထားမှုတွေပေါ့ဆလာတာတွေကို မြင်တွေ့လာရပါတယ်။ဒီအတွက် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ဒုတိယလှိုင်းလာလိမ့်မယ်ဆိုပြီး သတိပေးခဲ့ပါတယ်။ယခုရက်သတ္တပတ်ထဲမှာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူ အစုလိုက်အပြုံလိုက်ပြန်တွေ့မှုက ကမ္ဘာကိုစိုးရိမ်စေခဲ့ပါတယ်။ဒီသတင်းအပြင် အာဏာရှင်စနစ်နဲ့သွားနေတဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ်ရဲ့ ညီမဖြစ်သူက တောင်ကိုရီးယားကို စစ်ရေးဆင်နွှဲဖို့ ခြိမ်းခြောက်တဲ့သတင်းနဲ့ ကမ္ဘာတလွှားဖြစ်နေတဲ့ ပဋိပက္ခတွေ၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေ၊ သဘာ၀ဘေးသတင်းတွေနဲ့ ယခုရက်သတ္တပတ်က စိတ်ဝင်စားစရာ သတိထားစရာသတင်းတွေနဲ့ ပြည့်နေခဲ့ပါတယ်။

ညီမက ပိုလက်စောင်းထက်မယ့် မြောက်ကိုရီးယား

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ် လူမြင်ကွင်းကိုမထွက်တာကြာပါပြီ။ပထမတစ်ခါကလည်း အတော်ကြာပျောက်နေပြီးမှ ဓာတ်မြေဩဇာစက်ရုံဖွင့်ပွဲသတင်းနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရသတင်းအေဂျင်စီကနေ ထုတ်ပြန်မှုလောက်သာ တွေ့ခဲ့ရတာပါ။နောက်ပိုင်းမှာ ပိုပြီးတွေ့ရတာနည်းခဲ့သလို သတင်းတွေအမျိုးမျိုးထွက်ခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမယ်လည်း အနောက်တိုင်းမီဒီယာတွေနဲ့ တောင်ကိုရီးယားအာဏာပိုင်တွေက ကင်ဂျုံအမ်နဲ့ ပတ်သက်ရင် ဘယ်ဟာကိုမှမယုံသလို သူ့ရဲ့စတန့်လုပ်တတ်တဲ့ သဘောကိုလည်း ရိပ်စားမိတဲ့အတွက်လည်း သူ့သတင်းမှန်သမျှကို အထပ်ထပ်ဆန်းစစ်ပြီးမှ လက်ခံလေ့ရှိပါတယ်။

အခုနောက်ပိုင်းမှာ ကင်ဂျုံအမ် က သူတစ်ခုခုဖြစ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေကိုမရှင်းဘဲ သံသယနဲ့ထားရှိပြီး ညီမဖြစ်သူ ကင်ယိုဂျောင် ကို ပွဲထုတ်လာခဲ့ပါတယ်။ကင်ယိုဂျောင် က မြောက်ကိုရီးယားအာဏာရှင် ကင်ဂျုံအမ်ရဲ့ ညီမလည်းဖြစ်ပြီး အနီးစပ်ဆုံးလက်ထောက်လည်းဖြစ်ပါတယ်။ဇွန် ၉ ရက်က မြောက်ကိုရီးယားဘက်ကနေ သတင်းတစ်ခုတက်လာခဲ့ပါတယ်။ဒါက တောင်ကိုရီးယားနှင့် တရားဝင်ဆက်သွယ်ထားတဲ့ အရေးပေါ်တယ်လီဖုန်းလိုင်းမှန်သမျှကို မြောက်ကိုရီးယားက ဖြတ်တောက်မယ်ဆိုတဲ့သတင်းပါ။ဒီသတင်းကို ဇွန် ၉ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရသတင်းဌာနဖြစ်တဲ့ KCNA သတင်းဌာနက ထုတ်လွှင့်ခဲ့တာပါ။

ဒီမတိုင်ခင်က နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ကနေ မြောက်ကိုရီးယားဘက်က ပြောင်းလာသူတွေက အစိုးရဆန့်ကျင်ရေးစာစောင်တွေကို ပုလင်းတွေနဲ့ ပင်လယ်ထဲမျောတာတွေ၊  မိုးပျံပူဖောင်းသုံးပြီး ကြဲချနေတာတွေလုပ်ခဲ့ကြလို့ တောင်ကိုရီးယားကို မြောက်ကိုရီးယားက ခါးခါးသီးသီးစွပ်စွဲပြစ်တင်ခဲ့ပြီး ယင်းလုပ်ရပ်တွေမရပ်တန့်ရင် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးရုံးနှင့် စီမံကိန်းများကို ရပ်ဆိုင်းပစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တာရှိခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုအခြေအနေမှာ မြောက်ကိုရီးယားဘက်ကနေ အရေးပေါ်တယ်လီဖုန်းလိုင်းမှန်သမျှကို ဖြတ်တောက်မယ်ဆိုတဲ့အတွက် တောင်ကိုရီးယားဘက်က ဆက်သွယ်ရာမှာ ဖုန်းမကိုင်ခဲ့ပါဘူး။

နောက်ပိုင်းမှာ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအွမ်၏ ညီမ ကင်ယိုဂျောင်နှင့် အာဏာရအလုပ်သမားပါတီ၏ ဗဟိုကော်မတီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ကင်ယုံချိုတို့က ချမှတ်ခဲ့တာလို့ KCNA သတင်းဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုထုတ်ပြန်ချက်ကိုကြည့်ချင်းအားဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားမှာ ကင်ယိုဂျောင်ရဲ့ အာဏာစက်က ကင်ဂျုံအမ်ပြီးရင် ဒုတိယအကြီးဆုံးဖြစ်လာနေတာကို ထင်ထင်ရှားရှားပြလိုက်တာလို့ နိုင်ငံတကာနိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတွေက ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။ဆက်တိုက်ဆိုသလိုပါဘဲ ဇွန်လ ၁၃ ရက်မှာ တောင်ကိုရီးယားကို စစ်ရေးအရအရေးယူမည်ဆိုပြီး ပြောခဲ့တာထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ဒါကအစောပိုင်းကတည်းက ပြုံယမ်းအစိုးရက သူ့ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ လက်ကမ်းစာစောင်တွေ ပို့လွှတ်နေတဲ့ကိစ္စကို မတားဆီးလို့ဆိုပြီး ဒေါသထွက်နေတာပါ။ဒါကြောင့်  ကင်ယိုဂျောင် က နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးရုံးပြိုလဲတာကို မကြာမီတွေ့ရမယ်၊ တောင်ကိုရီးယားအပေါ် နောက်အဆင့် လက်တုံ့ပြန်မှုလုပ်ဆောင်ရန် မြောက်ကိုရီးယား စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေကို တာဝန်ပေးသွားမည်ပြီး ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တာတွေ လုပ်ခဲ့တာပါ။

ကင်ယိုဂျောင်ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ သူမက ဘယ်သူ့ကိုကိုယ်စားပြုတယ်ဆိုတာကို ရှင်းရှင်းပြတ်ပြတ် ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ကင်ယိုဂျောင် က သူမကို ကင်ဂျုံအမ် က တာဝန်လွှဲအပ်ထားကြောင်းနဲ့ ဒီလုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာကိုအသုံးပြုပြီး ညွှန်ကြားချက်ပေးတာလို့ ပြောခဲ့တဲ့အတွက် ဒီထုတ်ပြန်ခြိမ်းခြောက်ချက်တွေက စောင့်ကြည့်ရမယ့်အခြေအနေ ဖြစ်လာပါတယ်။တစ်ကယ်တော့ ကျွန်းဆွယ်လေးတစ်ခုအပေါ်မှာတည်ရှိတဲ့ ဒီနိုင်ငံနှစ်ခုက ၁၉၅၀-၁၉၅၃ ဖြစ်တဲ့ ကိုရီးယားစစ်ပွဲမှာ နိုင်ငံတစ်ခုတည်းက နိုင်အောင်မတိုက်ခဲ့တာကြောင့်ဖြစ်သလို စစ်ကိုရပ်ဆိုင်းရာမှာလည်း   ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူစာချုပ်နဲ့ ရပ်ဆိုင်းရမည့်အစား စစ်ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်နဲ့ ရပ်ဆိုင်းခဲ့တဲ့အတွက် တောင်နဲ့ မြောက် နှစ်နိုင်ငံက အမြဲစစ်မက်ဖြစ်နေတဲ့ အနေအထားမျိုးဖြစ်နေရတာပါ။

တောင်ကိုရီးယားအနေနဲ့ နှစ်နိုင်ငံပြန်လည်ပေါင်းစည်းနိုင်ရေးအတွက် အာသီသရှိပြီး ယခုသမ္မတလက်ထက်မှာ အတော်လေးထင်ထင်ရှားရှားအားထုတ်ခဲ့ကာ သမိုင်းမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ်နဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်တို့ တွေ့ဆုံတဲ့အထိ စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးအထိ မအောင်မြင်ခဲ့ပါဘူး။ဒီအတွက်လည်း မြောက်ကိုရီးယားဘက်က သိပ်မကျေနပ်သလို လတ်တလောဖြစ်တဲ့ကိစ္စတွေမှာ တောင်ကိုရီးယားဘက်က နယ်စပ်မှာဆန္ဒပြတဲ့သူတွေကို အရေးယူတာတွေလုပ်ခဲ့လို့ တောင်ကိုရီးယားကို ပေါင်းစည်းရေးအတွက် ဒီမိုကရေစီကို စွန့်လွှတ်နေပြီလားဆိုတဲ့ ဝေန်မှုတွေထွက်ခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိမှာ မြောက်ကိုရီးယားအနေနဲ့ တရုတ်နှင့်ထိစပ်နေသော နယ်စပ်ကို ငါးလနီးပါးပိတ်ထားတာ၊ COVID-19 ကာကွယ်ရေးစီမံချက်တွေရှိတာကြောင့် စားနပ်ရိက္ခာရှားပါးမှုရှိနေပါတယ်။မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်အဆက်ဆက် ဒီလိုအချိန်ဆိုရင် နျူကလီးယားလက်နက်ဖောက်ခွဲပြ၊ လက်နက်စမ်းသပ်ပြလုပ်ပြီး နိုင်ငံတကာကနေ စားနပ်ရိက္ခာအကူအညီကို ခြိမ်းခြောက်ပြီးယူသလို ယူလေ့ရှိတဲ့အတွက် ယခုလည်း ကင်ဂျုံအမ် အစား ညီမဖြစ်သူပြောင်းလဲလာတာသာရှိပြီး အရင်လမ်းဟောင်းလျှောက်လာတာလို့ ယူဆမှုတွေရှိပါတယ်။ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ ယခင်ရက်သတ္တပတ်က မြောက်ကိုရီးယားကပြောခဲ့တဲ့ အမေရိကန်ကျဆုံးသွားပြီဆိုတဲ့စကားကို အတည်အတံ့ ယုံယုံကြည်ကြည်ပြောခဲ့တာမှန်ရင် မကြာခင်တောင်ကိုရီးယားကို မြောက်ကိုရီယားဘက်က စစ်ရေးအရ ဘာတွေလုပ်ဆောင်လာမလဲဆိုတာ တွေ့ရမှာပါ။ယခုထိ တောင်ကိုရီးယားရော အမေရိကန်ဘက်ကပါ မြောက်ကိုရီးယားက တက်သစ်စ အာဏာရှင်မလေးစကားအပေါ် အရေးတယူပြင်ဆင်မှုတွေမရှိတဲ့အတွက် ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်မလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဂျော့ဖလွိုက် မီးတောက်ထဲ ထပ်ထည့်လိုက်တဲ့လောင်စာ

ဂျော့ဖလွိုက်ရဲ့ သေဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ အမေရိကန်မြို့ကြီးတွေမှာဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဆန္ဒပြ၊ ရမ်းကားမှုတွေကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခါစအခြေအနေမှာ နောက်ထပ်လူမည်းတစ်ဦးကို ရဲနှစ်ယောက်က သေနတ်နဲ့အသေပစ်သတ် ဖမ်းဆီးခဲ့တာကြောင့် အခြေအနေတွေက တစ်ဖန်ပြန်လည်ဆိုးရွားလာခဲ့ပါတယ်။

သောကြာနေ့၊ ညပိုင်းက အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ်၊ ရေးရှာ့ဒ်ဘရွတ်စ် အမည်ရ လူမည်းအမျိုးသားတစ်ဦးဟာ ဝမ်ဒီစားသောက်ဆိုင်ရဲ့ ကားပါကင်ဝင်ပေါက်မှာရပ်ထားတဲ့ သူ့ကားပေါ်အိပ်ပျော်နေခဲ့လို့ ရဲကိုအကြောင်းကြားခဲ့ရာကနေ ပြဿနာကစခဲ့တာပါ။ရဲရောက်လာချိန်မှာ ရေးရှာ့ဒ်ဘရွတ်စ် က ရဲတွေကိုပြန်ခုခံရင်း ရဲဆီကသေနတ်ကို လုယူသွားခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ဒါပေမယ့် ထွက်ပေါ်လာတဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင်တွေမှာတော့ ထွက်ပြေးသွားတဲ့ လူမည်းအမျိုးသားနောက်ကို ရဲနှစ်ယောက်ကနောက်နေလိုက်ရင်း သေနတ်နဲ့ပစ်လိုက်တာကို တွေ့ရပါတယ်။

ဒီလို လူမည်းတစ်ဦးကို ရဲနှစ်ယောက်က သေနတ်နဲ့အသေပစ်သတ် ဖမ်းဆီးခဲ့တာကြောင့် အခင်းဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အတ္တလန္တာမြို့က ဝမ်ဒီစားသောက်ဆိုင်ကို ဆန္ဒပြသူတွေက စနေနေ့တစ်နေ့လုံး  စားသောက်ဆိုင်အပြင်မှာ ဆန္ဒပြသူတွေစုရုံးနေခဲ့ပြီး ညဦးပိုင်းမှာတော့ စားသောက်ဆိုင်ကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ကြပါတယ်။ဒါ့အပြင် အတ္တလန္တာမြို့ရဲ့ အဝေးပြေးလမ်းမကြီးကို ပိတ်ဆို့ထားခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုပစ်သတ်မှုကြောင့် သေနတ်နဲ့ပစ်သတ်ခဲ့တဲ့ ရဲဝန်ထမ်းကို တာဝန်ကနေရပ်စဲလိုက်ပြီး သူနဲ့အတူပါလာတဲ့ ရဲဝန်ထမ်းကိုတော့ အုပ်ချုပ်ရေးခွင့်ပေးထားသလို အတ္တလန္တာမြို့ ရဲမှူး အဲရစ်ကာရှီးစ်ဟာ တာဝန်ကနေနုတ်ထွက်သွားခဲ့ပါတယ်။အခြေအနေက ဆိုးလာဖို့များနေပါတယ်။

ဒါဟာ ထရမ့်အတွက် နောက်ထပ်ထိုးနှက်ချက်ပါဘဲ။မကြာခင်ကပဲ ရဲတပ်ဖွဲ့ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အဆိုပြုချက်များကို ထရမ့်ဘက်က လိုက်လျောမှုအနည်းငယ်ရှိခဲ့ပေမယ် အင်အားအသုံးပြုဖမ်းဆီးမှုတွေမှာ ထရမ့် က ရဲတပ်ဖွဲ့ဘက်ကသာ ရှိနေခဲ့တာပါ။လူဖြူကြီးစိုးရေးဝါဒီသမား ထရမ့်အတွက် ရဲတပ်ဖွဲ့၏ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုကို ဆန့်ကျင်သောဆန္ဒပြပွဲများကိုနှိမ်နင်းဖို့ ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများကို အမိန့်ပေးခဲ့သလို အမေရိကန်စစ်တပ်ကိုပါ စေလွှတ်နှိမ်နင်းမည်ဟုပင် ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တဲ့ သမ္မတပါ။

ဒီလို စစ်တပ်ကိုပါသုံးဖို့အထိ ပြောခဲ့အမိန့်ပေးခဲ့လို့ လက်ရှိ ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ မီလေ က အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကာကွယ်ကြရန် ထုတ်ပြန်ပြီး အမေရိကန်စစ်တပ်အနေဖြင့် အမေရိကန်ပြည်သူများ၏ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ခွင့်နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခွင့်ကို ဆက်လက်ကာကွယ်သွားမည်ဆိုပြီး ထရမ့် ကို လှန်ခဲ့သလို အငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ အမေရိကန် ပူးတွဲစစ်ဦးချုပ်များအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း မာတင်ဒမ်ဆေး ကိုယ်တိုင်က ဝေဖန်ခဲ့ရတဲ့အထိပါဘဲ။ထရမ့်လက်ထက် ယခင်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်းဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂျင်မ် မက်တစ်၊ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားဝန်ကြီးဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကောလင်းပါဝဲလ်၊ အိမ်ဖြူတော်အရာရှိချုပ်ဟောင်း အငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂျွန်ကယ်လီတို့ကလည်း ထရမ့် ကို အမေရိကန်သားများကို စိတ်ဝမ်းကွဲစေရန် တမင်ကြိုးစားနေတယ်ဆိုပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန်စွပ်စွဲခဲ့တာပါ။ယခု ထရမ့် ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့က နောက်ထပ်လူမည်းတစ်ဦးကို ပစ်သတ်လိုက်ခဲ့ပါပြီ။အမေရိကန်တစ်ဝန်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ အရှိန်လျော့သွားတာမှမကြာသေးပါဘူး။

မကြာသေးခင်က လေတပ်ဦးစီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရတဲ့ လူမည်းအမျိုးသား ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Charles CQ Brown Jr. ကို စစ်တပ်နဲ့ဆက်ဆံရေးကောင်းအောင်၊ လတ်တလော လူမည်းအမျိုးသားပြဿနာကို ပြေလည်အောင်ခန့်အပ်ခဲ့တဲ့ ထရမ့်ရဲ့ ကြိုးစားမှုက ယခုဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဝမ်ဒီစားသောက်ဆိုင်မှာဖြစ်တဲ့ သတ်ဖြတ်ခံရမှုကြောင့် အချည်းအနှီးဖြစ်မှာ သေချာနေပါတယ်။အဘက်ဘက်က ပြဿနာဝိုင်းနေတဲ့ ထရမ့်အတွက် အရှိန်လျော့ကာစ ဖလွိုက်ပြဿနာထဲ အသစ်တစ်ဖန်ပြန်တောက်မယ့် ဝမ်ဒီပြဿနာကို ရုန်းထွက်နိုင်ပါ့မလား၊ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယခုလက်ရှိ စွမ်းဆောင်မှုတွေက မဲဆန္ဒရှင်တွေကို စွဲဆောင်နိုင်ပါ့မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

ကပ်ဘေး ဒုတိယလှိုင်း

ဇွန် ၁၃ ရက်က ဘေဂျင်းမြို့ရှိ အစားအသောက်ဈေးရုံကြီးခြောက်ရုံကို တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ရုတ်တရက်ပိတ်ချလိုက်ပါတယ်။ဒါဟာ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ကနေ တောက်လျှောက်သတိပေးနေတဲ့ ကပ်ဘေးဒုတိယလှိုင်းကိုစိုးရိမ်ပြီး ကြိုတင်ပိတ်ချကာကွယ်တဲ့ သဘောပါဘဲ။ဒီလိုပိတ်ချရလောက်အောင် ဘာတွေဖြစ်ခဲ့ပါသလဲ။ဖုန်ထိုင်ခရိုင်ထဲက ပင်လယ်စာလက်ကားစျေးဖြစ်တဲ့ Xinfadi လက်ကားစျေးမှ လူ ၅၁၇ ဦးကို ဇွန် ၁၂ ရက်က စမ်းသပ်စစ်ဆေးရာမှာ လူ ၄၅ ဦးရဲ့ ဓာတ်ခွဲနမူနာတွေမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရတာကို  စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့သလို ဘေကျင်းမှာတွေ့တဲ့ ကူးစက်ခံရသူ ၆ ဦးစလုံးကို စစ်ရာမှာလည်း ၆ ဦးစလုံး Xinfadi လက်ကားစျေးကို သွားခဲ့တယ်ဆိုတာကို စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ဒါ့အပြင်  ဘေကျင်းအနောက်မြောက်ဘက် ဟိုင်တျန်းခရိုင်ရှိ စျေးရုံမှ လူတစ်ဦးမှာလည်း ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရတာကို တွေ့ခဲ့ပါတယ်။

Xinfadi စျေးရုံဥက္ကဋ္ဌက နိုင်ငံပိုင် Beijing News သို့ ပြောကြားချက်တွေမှာ စျေးထဲက ဆယ်လ်မွန်ငါးများကို ခုတ်ထွင်ရာ၌အသုံးပြုသည့် စဉ်းတီတုံးများပေါ်တွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို စမ်းသပ်တွေ့ရှိခဲ့တယ်ဆိုတဲ့အတွက် ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှု နောက်ထပ်ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေရှိတဲ့အတွက် ဘေကျင်းက စျေးဝယ်ကုန်တိုက်အားလုံးမှာ ရောင်းချဖို့ထားတဲ့ ဆယ်လ်မွန်ငါးအသားတွေကို အာဏာပိုင်တွေကဖယ်ရှားခဲ့သလို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုခြေရာခံနိုင်ဖို့ Xinfadi စျေးထဲက လူ ၁၀,၀၀၀ ကျော်ကို nucleic acid test (NAT) စစ်ဆေးမှုများလုပ်ဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။ဒါ့အပြင် ဘေကျင်းမှာကျင်းပဖို့ရှိတဲ့ အားကစားပွဲတွေကိုပိတ်ခဲ့သလို ဒေသတွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေကိုလည်း တားမြစ်ခဲ့ပါတယ်။စျေးအနီးဝန်းကျင်တွင်ရှိသော စာသင်ကျောင်းနှင့် မူကြိုကျောင်းကိုးကျောင်းကို ပိတ်ထားသလို Xinfadi လက်ကားစျေးအနီးက လူနေအိမ်ရာ ၁၁ ခုကို Lockdown ချခဲ့ပါတယ်။

ဒါဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အန္တရာယ်ကို အစောဆုံးနဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ ကြုံထားတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ သတိကြီးမှုပါဘဲ။ဒါပေမယ့် အသေအပျောက်အများဆုံးဖြစ်နေတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံကတော့  ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ဘေးထက် စီးပွားရေးကပ်ဘေးကို ပိုပြီးစိုးရိမ်နေပါတယ်။ဒီရက်ပိုင်းမှာ လက်နက်မဲ့ လူမည်းအမျိုးသား ဂျော့ဖလွိုက် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ဖြစ်ရပ်အတွက် လူထောင်ပေါင်းများစွာပါဝင်တဲ့ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုများအားဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒပြမှုတွေ အမေရိကန်အပြင် ဥရောပမြို့ကြီးတွေမှာ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့ကြတဲ့အတွက် အရှိန်လျော့ကျကာစ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရမှု တစ်ရှိန်ထိုးပြန်လည်မြင့်တက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရနိုင်တဲ့အန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။သတ်မှတ်ထားတာက နှစ်ပတ်အတွင်း ကူးစက်ခံရသူ တစ်ရှိန်ထိုး ပြန်တက်လာ/ မတက်လာပါ။  

လတ်တလော ဘရာဇီးနဲ့ အိန္ဒိယမှာ ကူးစက်ခံရမှုနဲ့ သေဆုံးမှုက မြင့်တက်နေသလို အခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း တကျော့ပြန် ပြန်လည်တွေ့ရှိမှုတွေ မြင့်တက်လာနေပါတယ်။ကူးစက်ရောဂါပညာရှင်တွေကတော့  ဥရောပမှာ ဒုတိယလှိုင်း ယခုနွေရာသီပြီးရင် လာနိုင်တယ်ဆိုတာကို ခန့်မှန်းထားကြတာပါ။ဒီအခြေအနေက ကူးစက်ခံရမှုက ကျလာလို့ တဖြေးဖြေးပြန်လွှတ်ပေးလာတဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေအတွက် စိတ်မအေးစရာပါ။ဒါပေမယ်လည်း သတင်းကောင်းတစ်ခုက မျက်နှာဖုံးတပ်တာကို ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုလို လက်ခံလာကြတဲ့အတွက် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဒုတိယလှိုင်းကို ကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ တွေ့ရှိချက်ပါဘဲ။ဗြိတိန်က ကိန်းဘရစ်ချ်နှင့် ဂရင်းဝစ် တက္ကသိုလ်ကနေတွဲလုပ်တဲ့ သုတေသနစစ်တမ်းမှာ  နှာခေါင်းစည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တပ်ဆင်ခြင်းကြောင့် COVID-19 ကူးစက်မှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့အဆင့်ရောက်ပြီး လော့ခ်ဒေါင်းထပ်ချရင် ကပ်ရောဂါဒုတိယလှိုင်းကို ကာကွယ်တားဆီးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ တွေ့ရှိချက်ပါဘဲ။ဒီတွေ့ရှိချက်ကို ‘Proceedings of Royal Society A’ သိပ္ပံရေးရာဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြခဲ့တာပါ။ဒီသုတေသနကို အဓိကဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ရာ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့၊ အီတလီနှင့် နယူးယောက်စီးတီးတို့မှာ ဇန်နဝါရီ ၂၃ မှ မေ ၉ ရက်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။

အများစုကတော့ ကိုရိုနာကြောင့်မသေ ငတ်လို့သေနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ့ ကမ္တာတစ်ဝန်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို ပြန်ဖွင့်တဲ့နိုင်ငံတွေကပြန်ဖွင့်၊ ကမ္ဘာလှည့်တွေလာဖို့ပြင်ဆင်တဲ့ နိုင်ငံကပြင်ဆင်နဲ့ တချို့နိုင်ငံတွေမှာက သေဆုံးမှုနဲ့ ကူးစက်မှုနှုန်းက တက်လို့ကောင်းနေဆဲပါ။
သတိကြီးတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကတော့ ဒီကပ်ရောဂါဘေးကို သိတဲ့အတွက် အရိပ်ယောင်မြင်ရတာနဲ့ လောခ့်ဒေါင်းတန်းချလိုက်တာပါဘဲ။အမေရိကန်မှာကတော့ သေဆုံးနှုန်းက လက်ရှိမှာကျလာပေမယ့် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ချုပ် စိုးရိမ်သလို ဆန္ဒပြပွဲတွေကြောင့် လာမယ့်နှစ်ပတ်အတွင်း ပြန်ဆောင့်တက်လာဖို့ အလားအလာရှိနေတဲ့အတွက် ဒုတိယလှိုင်းက အမေရိကန်က .. စမလား၊ ဥရောပက .. စမလား စိုးရိမ်စရာပါ။ပေါ့ဆမှုအတွက် ဘယ်လောက်ထပ်သေကြေရဦးမလဲဆိုတာ မတွေးဝံ့စရာပါ။ကာကွယ်ကုသဆေးကလည်း ယခုထိ တိတိပပမထွက်လာသေးတဲ့အတွက် ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ဒုတိယလှိုင်း ဘယ်ဟာက အရင်လာမလဲဆိုတာ ရင်တထိတ်ထိတ်နဲ့ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုသတင်းတွေအပြင် ယခုရက်ထဲမှာ ထူးထူးခြားခြား သတိထားမိစရာ အခြားသတင်းတွေလည်းရှိပါသေးတယ်။ဒါက  ထိုင်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ တရားရုံးက မည်သည့်ထိုင်းနိုင်ငံသားကိုမဆို နိုင်ငံမှနှင်ထုတ်နိုင်မည်မဟုတ်သလို ပြည်ပကနေ နိုင်ငံသို့ပြန်လာမှုအပေါ် ပိတ်ပင်တားဆီး၍ရမည်မဟုတ်ဘူးလို့ ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့သတင်း၊ BHP Billiton သတ္တုတူးဖော်ရေးကုမ္ပဏီက တိုးချဲ့တူးဖော်မှုတွေကြောင့် ဩစတြေးလျနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း ပီဘာရာပြည်နယ်က အက်ဘောရီဂျီနယ် ဌာနေတိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေရဲ့ နယ်မြေတွေပျက်စီးတော့မယ့်သတင်း၊ နယ်စပ်မှာ ပါကစ္စတန်စစ်တပ်က လေ့ကျင့်ပေးထားတဲ့ သူလျှိုခိုတစ်ကောင်ကို အိန္ဒိယက ဖမ်းဆီးရမိခဲ့တဲ့သတင်း၊ ဆန္ဒပြပွဲများအပြီး ကျန်ရစ်သည့်  အပျက်အစီးအမှိုက်သရိုက်များကို ကိုယ်အသိစိတ်နဲ့ရှင်းလင်းတဲ့ အထက်တန်းကျောင်းသားကို 2004 Mustang အနီရောင်ခေါက်အမိုးကားတစ်စီးနဲ့ ပညာသင်ဆုရရှိခဲ့တဲ့သတင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံမှာ တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်မှုပြုလုပ်နေစဉ် နာမည်ကြီးမင်းသမီးကို စင်ပေါ်အတင်းတက်ပြီး လက်ထပ်ခွင့်တောင်းခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့တဲ့သတင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းမှာ ရေနံတွင်းမီးလောင်ပေါက်ကွဲလို့ ဒေသခံ ၇,၀၀၀ ခန့်ကို ဘေးကင်းရာ ရွှေ့ပြောင်းပေးထားရတဲ့ သတင်းတွေကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ တင်ပြရင်း ယခုရက်သတ္တပတ်အတွက် နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက်ကို ဒီမှာဘဲရပ်လိုက်ချင်ပါတယ်။

မင်းထက်
ဇွန် - ၁၅

( Zawgyi )

ကူးစက္ေရာဂါကပ္ေဘးေၾကာင့္ ကမာၻတစ္ဝန္း ေသဆုံးသူေလးသိန္းေက်ာ္လာခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ကူးစက္မႈေလ်ာ့က်လာသလို က်န္းမာေရးအရ သတိထားမႈေတြေပါ့ဆလာတာေတြကို ျမင္ေတြ႕လာရပါတယ္။ဒီအတြက္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ဒုတိယလႈိင္းလာလိမ့္မယ္ဆိုၿပီး သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ယခုရက္သတၱပတ္ထဲမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံရသူ အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ျပန္ေတြ႕မႈက ကမာၻကိုစိုးရိမ္ေစခဲ့ပါတယ္။ဒီသတင္းအျပင္ အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔သြားေနတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ရဲ႕ ညီမျဖစ္သူက ေတာင္ကိုရီးယားကို စစ္ေရးဆင္ႏႊဲဖို႔ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့သတင္းနဲ႔ ကမာၻတလႊားျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ သဘာ၀ေဘးသတင္းေတြနဲ႔ ယခုရက္သတၱပတ္က စိတ္ဝင္စားစရာ သတိထားစရာသတင္းေတြနဲ႔ ျပည့္ေနခဲ့ပါတယ္။

ညီမက ပိုလက္ေစာင္းထက္မယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယား

ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ လူျမင္ကြင္းကိုမထြက္တာၾကာပါၿပီ။ပထမတစ္ခါကလည္း အေတာ္ၾကာေပ်ာက္ေနၿပီးမွ ဓာတ္ေျမဩဇာစက္႐ုံဖြင့္ပြဲသတင္းနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရသတင္းေအဂ်င္စီကေန ထုတ္ျပန္မႈေလာက္သာ ေတြ႕ခဲ့ရတာပါ။ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုၿပီးေတြ႕ရတာနည္းခဲ့သလို သတင္းေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္ခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမယ္လည္း အေနာက္တိုင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားအာဏာပိုင္ေတြက ကင္ဂ်ဳံအမ္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘယ္ဟာကိုမွမယုံသလို သူ႔ရဲ႕စတန႔္လုပ္တတ္တဲ့ သေဘာကိုလည္း ရိပ္စားမိတဲ့အတြက္လည္း သူ႔သတင္းမွန္သမွ်ကို အထပ္ထပ္ဆန္းစစ္ၿပီးမွ လက္ခံေလ့ရွိပါတယ္။

အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ကင္ဂ်ဳံအမ္ က သူတစ္ခုခုျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြကိုမရွင္းဘဲ သံသယနဲ႔ထားရွိၿပီး ညီမျဖစ္သူ ကင္ယိုေဂ်ာင္ ကို ပြဲထုတ္လာခဲ့ပါတယ္။ကင္ယိုေဂ်ာင္ က ေျမာက္ကိုရီးယားအာဏာရွင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ရဲ႕ ညီမလည္းျဖစ္ၿပီး အနီးစပ္ဆုံးလက္ေထာက္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ဇြန္ ၉ ရက္က ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္ကေန သတင္းတစ္ခုတက္လာခဲ့ပါတယ္။ဒါက ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ တရားဝင္ဆက္သြယ္ထားတဲ့ အေရးေပၚတယ္လီဖုန္းလိုင္းမွန္သမွ်ကို ေျမာက္ကိုရီးယားက ျဖတ္ေတာက္မယ္ဆိုတဲ့သတင္းပါ။ဒီသတင္းကို ဇြန္ ၉ ရက္ မြန္းလြဲပိုင္းက ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရသတင္းဌာနျဖစ္တဲ့ KCNA သတင္းဌာနက ထုတ္လႊင့္ခဲ့တာပါ။

ဒီမတိုင္ခင္က ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္ကေန ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ေျပာင္းလာသူေတြက အစိုးရဆန႔္က်င္ေရးစာေစာင္ေတြကို ပုလင္းေတြနဲ႔ ပင္လယ္ထဲေမ်ာတာေတြ၊  မိုးပ်ံပူေဖာင္းသုံးၿပီး ႀကဲခ်ေနတာေတြလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ ေတာင္ကိုရီးယားကို ေျမာက္ကိုရီးယားက ခါးခါးသီးသီးစြပ္စြဲျပစ္တင္ခဲ့ၿပီး ယင္းလုပ္ရပ္ေတြမရပ္တန႔္ရင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး႐ုံးႏွင့္ စီမံကိန္းမ်ားကို ရပ္ဆိုင္းပစ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တာရွိခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုအေျခအေနမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္ကေန အေရးေပၚတယ္လီဖုန္းလိုင္းမွန္သမွ်ကို ျဖတ္ေတာက္မယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္က ဆက္သြယ္ရာမွာ ဖုန္းမကိုင္ခဲ့ပါဘူး။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအြမ္၏ ညီမ ကင္ယိုေဂ်ာင္ႏွင့္ အာဏာရအလုပ္သမားပါတီ၏ ဗဟိုေကာ္မတီဒုတိယဥကၠ႒ ကင္ယုံခ်ိဳတို႔က ခ်မွတ္ခဲ့တာလို႔ KCNA သတင္းဌာနက ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုထုတ္ျပန္ခ်က္ကိုၾကည့္ခ်င္းအားျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ ကင္ယိုေဂ်ာင္ရဲ႕ အာဏာစက္က ကင္ဂ်ဳံအမ္ၿပီးရင္ ဒုတိယအႀကီးဆုံးျဖစ္လာေနတာကို ထင္ထင္ရွားရွားျပလိုက္တာလို႔ ႏိုင္ငံတကာႏိုင္ငံေရးသုံးသပ္သူေတြက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ဆက္တိုက္ဆိုသလိုပါဘဲ ဇြန္လ ၁၃ ရက္မွာ ေတာင္ကိုရီးယားကို စစ္ေရးအရအေရးယူမည္ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့တာထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ဒါကအေစာပိုင္းကတည္းက ၿပဳံယမ္းအစိုးရက သူ႔ကိုဆန႔္က်င္တဲ့ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ ပို႔လႊတ္ေနတဲ့ကိစၥကို မတားဆီးလို႔ဆိုၿပီး ေဒါသထြက္ေနတာပါ။ဒါေၾကာင့္  ကင္ယိုေဂ်ာင္ က ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး႐ုံးၿပိဳလဲတာကို မၾကာမီေတြ႕ရမယ္၊ ေတာင္ကိုရီးယားအေပၚ ေနာက္အဆင့္ လက္တုံ႔ျပန္မႈလုပ္ေဆာင္ရန္ ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တာဝန္ေပးသြားမည္ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တာေတြ လုပ္ခဲ့တာပါ။

ကင္ယိုေဂ်ာင္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ သူမက ဘယ္သူ႔ကိုကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းျပတ္ျပတ္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ကင္ယိုေဂ်ာင္ က သူမကို ကင္ဂ်ဳံအမ္ က တာဝန္လႊဲအပ္ထားေၾကာင္းနဲ႔ ဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကိုအသုံးျပဳၿပီး ၫႊန္ၾကားခ်က္ေပးတာလို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီထုတ္ျပန္ၿခိမ္းေျခာက္ခ်က္ေတြက ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္အေျခအေန ျဖစ္လာပါတယ္။တစ္ကယ္ေတာ့ ကြၽန္းဆြယ္ေလးတစ္ခုအေပၚမွာတည္ရွိတဲ့ ဒီႏိုင္ငံႏွစ္ခုက ၁၉၅၀-၁၉၅၃ ျဖစ္တဲ့ ကိုရီးယားစစ္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံတစ္ခုတည္းက ႏိုင္ေအာင္မတိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ျဖစ္သလို စစ္ကိုရပ္ဆိုင္းရာမွာလည္း   ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္နဲ႔ ရပ္ဆိုင္းရမည့္အစား စစ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္နဲ႔ ရပ္ဆိုင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံက အၿမဲစစ္မက္ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္ေနရတာပါ။

ေတာင္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံျပန္လည္ေပါင္းစည္းႏိုင္ေရးအတြက္ အာသီသရွိၿပီး ယခုသမၼတလက္ထက္မွာ အေတာ္ေလးထင္ထင္ရွားရွားအားထုတ္ခဲ့ကာ သမိုင္းမွာ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္နဲ႔ အေမရိကန္သမၼတ ထရမ့္တို႔ ေတြ႕ဆုံတဲ့အထိ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ န်ဴကလီးယားလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရးအထိ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ဒီအတြက္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က သိပ္မေက်နပ္သလို လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြမွာ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္က နယ္စပ္မွာဆႏၵျပတဲ့သူေတြကို အေရးယူတာေတြလုပ္ခဲ့လို႔ ေတာင္ကိုရီးယားကို ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ ဒီမိုကေရစီကို စြန႔္လႊတ္ေနၿပီလားဆိုတဲ့ ေဝန္မႈေတြထြက္ခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏွင့္ထိစပ္ေနေသာ နယ္စပ္ကို ငါးလနီးပါးပိတ္ထားတာ၊ COVID-19 ကာကြယ္ေရးစီမံခ်က္ေတြရွိတာေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာရွားပါးမႈရွိေနပါတယ္။ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္အဆက္ဆက္ ဒီလိုအခ်ိန္ဆိုရင္ န်ဴကလီးယားလက္နက္ေဖာက္ခြဲျပ၊ လက္နက္စမ္းသပ္ျပလုပ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာကေန စားနပ္ရိကၡာအကူအညီကို ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီးယူသလို ယူေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ယခုလည္း ကင္ဂ်ဳံအမ္ အစား ညီမျဖစ္သူေျပာင္းလဲလာတာသာရွိၿပီး အရင္လမ္းေဟာင္းေလွ်ာက္လာတာလို႔ ယူဆမႈေတြရွိပါတယ္။ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ယခင္ရက္သတၱပတ္က ေျမာက္ကိုရီးယားကေျပာခဲ့တဲ့ အေမရိကန္က်ဆုံးသြားၿပီဆိုတဲ့စကားကို အတည္အတံ့ ယုံယုံၾကည္ၾကည္ေျပာခဲ့တာမွန္ရင္ မၾကာခင္ေတာင္ကိုရီးယားကို ေျမာက္ကိုရီယားဘက္က စစ္ေရးအရ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္လာမလဲဆိုတာ ေတြ႕ရမွာပါ။ယခုထိ ေတာင္ကိုရီးယားေရာ အေမရိကန္ဘက္ကပါ ေျမာက္ကိုရီးယားက တက္သစ္စ အာဏာရွင္မေလးစကားအေပၚ အေရးတယူျပင္ဆင္မႈေတြမရွိတဲ့အတြက္ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္မလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။

ေဂ်ာ့ဖလြိဳက္ မီးေတာက္ထဲ ထပ္ထည့္လိုက္တဲ့ေလာင္စာ

ေဂ်ာ့ဖလြိဳက္ရဲ႕ ေသဆုံးမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဆႏၵျပ၊ ရမ္းကားမႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခါစအေျခအေနမွာ ေနာက္ထပ္လူမည္းတစ္ဦးကို ရဲႏွစ္ေယာက္က ေသနတ္နဲ႔အေသပစ္သတ္ ဖမ္းဆီးခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြက တစ္ဖန္ျပန္လည္ဆိုး႐ြားလာခဲ့ပါတယ္။

ေသာၾကာေန႔၊ ညပိုင္းက အသက္ ၂၇ ႏွစ္အ႐ြယ္၊ ေရးရွာ့ဒ္ဘ႐ြတ္စ္ အမည္ရ လူမည္းအမ်ိဳးသားတစ္ဦးဟာ ဝမ္ဒီစားေသာက္ဆိုင္ရဲ႕ ကားပါကင္ဝင္ေပါက္မွာရပ္ထားတဲ့ သူ႔ကားေပၚအိပ္ေပ်ာ္ေနခဲ့လို႔ ရဲကိုအေၾကာင္းၾကားခဲ့ရာကေန ျပႆနာကစခဲ့တာပါ။ရဲေရာက္လာခ်ိန္မွာ ေရးရွာ့ဒ္ဘ႐ြတ္စ္ က ရဲေတြကိုျပန္ခုခံရင္း ရဲဆီကေသနတ္ကို လုယူသြားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြမွာေတာ့ ထြက္ေျပးသြားတဲ့ လူမည္းအမ်ိဳးသားေနာက္ကို ရဲႏွစ္ေယာက္ကေနာက္ေနလိုက္ရင္း ေသနတ္နဲ႔ပစ္လိုက္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီလို လူမည္းတစ္ဦးကို ရဲႏွစ္ေယာက္က ေသနတ္နဲ႔အေသပစ္သတ္ ဖမ္းဆီးခဲ့တာေၾကာင့္ အခင္းျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အတၱလႏၲာၿမိဳ႕က ဝမ္ဒီစားေသာက္ဆိုင္ကို ဆႏၵျပသူေတြက စေနေန႔တစ္ေန႔လုံး  စားေသာက္ဆိုင္အျပင္မွာ ဆႏၵျပသူေတြစု႐ုံးေနခဲ့ၿပီး ညဦးပိုင္းမွာေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္ကို မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။ဒါ့အျပင္ အတၱလႏၲာၿမိဳ႕ရဲ႕ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီးကို ပိတ္ဆို႔ထားခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုပစ္သတ္မႈေၾကာင့္ ေသနတ္နဲ႔ပစ္သတ္ခဲ့တဲ့ ရဲဝန္ထမ္းကို တာဝန္ကေနရပ္စဲလိုက္ၿပီး သူနဲ႔အတူပါလာတဲ့ ရဲဝန္ထမ္းကိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးခြင့္ေပးထားသလို အတၱလႏၲာၿမိဳ႕ ရဲမႉး အဲရစ္ကာရွီးစ္ဟာ တာဝန္ကေနႏုတ္ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။အေျခအေနက ဆိုးလာဖို႔မ်ားေနပါတယ္။

ဒါဟာ ထရမ့္အတြက္ ေနာက္ထပ္ထိုးႏွက္ခ်က္ပါဘဲ။မၾကာခင္ကပဲ ရဲတပ္ဖြဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အဆိုျပဳခ်က္မ်ားကို ထရမ့္ဘက္က လိုက္ေလ်ာမႈအနည္းငယ္ရွိခဲ့ေပမယ္ အင္အားအသုံးျပဳဖမ္းဆီးမႈေတြမွာ ထရမ့္ က ရဲတပ္ဖြဲ႕ဘက္ကသာ ရွိေနခဲ့တာပါ။လူျဖဴႀကီးစိုးေရးဝါဒီသမား ထရမ့္အတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈကို ဆန႔္က်င္ေသာဆႏၵျပပြဲမ်ားကိုႏွိမ္နင္းဖို႔ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမ်ားကို အမိန႔္ေပးခဲ့သလို အေမရိကန္စစ္တပ္ကိုပါ ေစလႊတ္ႏွိမ္နင္းမည္ဟုပင္ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တဲ့ သမၼတပါ။

ဒီလို စစ္တပ္ကိုပါသုံးဖို႔အထိ ေျပာခဲ့အမိန္႔ေပးခဲ့လို႔ လက္ရွိ ပူးတြဲစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မ်ားအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ မီေလ က အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကာကြယ္ၾကရန္ ထုတ္ျပန္ၿပီး အေမရိကန္စစ္တပ္အေနျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား၏ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ကို ဆက္လက္ကာကြယ္သြားမည္ဆိုၿပီး ထရမ့္ ကို လွန္ခဲ့သလို အၿငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ ပူးတြဲစစ္ဦးခ်ဳပ္မ်ားအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ေဟာင္း မာတင္ဒမ္ေဆး ကိုယ္တိုင္က ေဝဖန္ခဲ့ရတဲ့အထိပါဘဲ။ထရမ့္လက္ထက္ ယခင္ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးေဟာင္းျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂ်င္မ္ မက္တစ္၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားဝန္ႀကီးေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေကာလင္းပါဝဲလ္၊ အိမ္ျဖဴေတာ္အရာရွိခ်ဳပ္ေဟာင္း အၿငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂြၽန္ကယ္လီတို႔ကလည္း ထရမ့္ ကို အေမရိကန္သားမ်ားကို စိတ္ဝမ္းကြဲေစရန္ တမင္ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္စြပ္စြဲခဲ့တာပါ။ယခု ထရမ့္ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေနာက္ထပ္လူမည္းတစ္ဦးကို ပစ္သတ္လိုက္ခဲ့ပါၿပီ။အေမရိကန္တစ္ဝန္း ဆႏၵျပပြဲေတြ အရွိန္ေလ်ာ့သြားတာမွမၾကာေသးပါဘူး။

မၾကာေသးခင္က ေလတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန႔္အပ္ခံရတဲ့ လူမည္းအမ်ိဳးသား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Charles CQ Brown Jr. ကို စစ္တပ္နဲ႔ဆက္ဆံေရးေကာင္းေအာင္၊ လတ္တေလာ လူမည္းအမ်ိဳးသားျပႆနာကို ေျပလည္ေအာင္ခန႔္အပ္ခဲ့တဲ့ ထရမ့္ရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈက ယခုျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဝမ္ဒီစားေသာက္ဆိုင္မွာျဖစ္တဲ့ သတ္ျဖတ္ခံရမႈေၾကာင့္ အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္မွာ ေသခ်ာေနပါတယ္။အဘက္ဘက္က ျပႆနာဝိုင္းေနတဲ့ ထရမ့္အတြက္ အရွိန္ေလ်ာ့ကာစ ဖလြိဳက္ျပႆနာထဲ အသစ္တစ္ဖန္ျပန္ေတာက္မယ့္ ဝမ္ဒီျပႆနာကို ႐ုန္းထြက္ႏိုင္ပါ့မလား၊ လာမယ့္ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ယခုလက္ရွိ စြမ္းေဆာင္မႈေတြက မဲဆႏၵရွင္ေတြကို စြဲေဆာင္ႏိုင္ပါ့မလားဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ကပ္ေဘး ဒုတိယလႈိင္း

ဇြန္ ၁၃ ရက္က ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ရွိ အစားအေသာက္ေဈး႐ုံႀကီးေျခာက္႐ုံကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ႐ုတ္တရက္ပိတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ဒါဟာ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ကေန ေတာက္ေလွ်ာက္သတိေပးေနတဲ့ ကပ္ေဘးဒုတိယလႈိင္းကိုစိုးရိမ္ၿပီး ႀကိဳတင္ပိတ္ခ်ကာကြယ္တဲ့ သေဘာပါဘဲ။ဒီလိုပိတ္ခ်ရေလာက္ေအာင္ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့ပါသလဲ။ဖုန္ထိုင္ခ႐ိုင္ထဲက ပင္လယ္စာလက္ကားေစ်းျဖစ္တဲ့ Xinfadi လက္ကားေစ်းမွ လူ ၅၁၇ ဦးကို ဇြန္ ၁၂ ရက္က စမ္းသပ္စစ္ေဆးရာမွာ လူ ၄၅ ဦးရဲ႕ ဓာတ္ခြဲနမူနာေတြမွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံထားရတာကို  စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခဲ့သလို ေဘက်င္းမွာေတြ႕တဲ့ ကူးစက္ခံရသူ ၆ ဦးစလုံးကို စစ္ရာမွာလည္း ၆ ဦးစလုံး Xinfadi လက္ကားေစ်းကို သြားခဲ့တယ္ဆိုတာကို စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ဒါ့အျပင္  ေဘက်င္းအေနာက္ေျမာက္ဘက္ ဟိုင္တ်န္းခ႐ိုင္ရွိ ေစ်း႐ုံမွ လူတစ္ဦးမွာလည္း ေရာဂါလကၡဏာမျပဘဲ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံထားရတာကို ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။

Xinfadi ေစ်း႐ုံဥကၠ႒က ႏိုင္ငံပိုင္ Beijing News သို႔ ေျပာၾကားခ်က္ေတြမွာ ေစ်းထဲက ဆယ္လ္မြန္ငါးမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရာ၌အသုံးျပဳသည့္ စဥ္းတီတုံးမ်ားေပၚတြင္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကို စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ ေနာက္ထပ္ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခရွိတဲ့အတြက္ ေဘက်င္းက ေစ်းဝယ္ကုန္တိုက္အားလုံးမွာ ေရာင္းခ်ဖို႔ထားတဲ့ ဆယ္လ္မြန္ငါးအသားေတြကို အာဏာပိုင္ေတြကဖယ္ရွားခဲ့သလို ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္မႈေျခရာခံႏိုင္ဖို႔ Xinfadi ေစ်းထဲက လူ ၁၀,၀၀၀ ေက်ာ္ကို nucleic acid test (NAT) စစ္ေဆးမႈမ်ားလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ဒါ့အျပင္ ေဘက်င္းမွာက်င္းပဖို႔ရွိတဲ့ အားကစားပြဲေတြကိုပိတ္ခဲ့သလို ေဒသတြင္းခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြကိုလည္း တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ေစ်းအနီးဝန္းက်င္တြင္ရွိေသာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ မူႀကိဳေက်ာင္းကိုးေက်ာင္းကို ပိတ္ထားသလို Xinfadi လက္ကားေစ်းအနီးက လူေနအိမ္ရာ ၁၁ ခုကို Lockdown ခ်ခဲ့ပါတယ္။

ဒါဟာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ အႏၲရာယ္ကို အေစာဆုံးနဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕ ႀကဳံထားတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ သတိႀကီးမႈပါဘဲ။ဒါေပမယ့္ အေသအေပ်ာက္အမ်ားဆုံးျဖစ္ေနတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကေတာ့  ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ေဘးထက္ စီးပြားေရးကပ္ေဘးကို ပိုၿပီးစိုးရိမ္ေနပါတယ္။ဒီရက္ပိုင္းမွာ လက္နက္မဲ့ လူမည္းအမ်ိဳးသား ေဂ်ာ့ဖလြိဳက္ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ျဖစ္ရပ္အတြက္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာပါဝင္တဲ့ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈမ်ားအားဆန႔္က်င္သည့္ ဆႏၵျပမႈေတြ အေမရိကန္အျပင္ ဥေရာပၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ဆက္တိုက္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ အရွိန္ေလ်ာ့က်ကာစ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံရမႈ တစ္ရွိန္ထိုးျပန္လည္ျမင့္တက္မႈကို ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တဲ့အႏၲရာယ္ကို စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။သတ္မွတ္ထားတာက ႏွစ္ပတ္အတြင္း ကူးစက္ခံရသူ တစ္ရွိန္ထိုး ျပန္တက္လာ/ မတက္လာပါ။  

လတ္တေလာ ဘရာဇီးနဲ႔ အိႏၵိယမွာ ကူးစက္ခံရမႈနဲ႔ ေသဆုံးမႈက ျမင့္တက္ေနသလို အျခားႏိုင္ငံေတြမွာလည္း တေက်ာ့ျပန္ ျပန္လည္ေတြ႕ရွိမႈေတြ ျမင့္တက္လာေနပါတယ္။ကူးစက္ေရာဂါပညာရွင္ေတြကေတာ့  ဥေရာပမွာ ဒုတိယလႈိင္း ယခုေႏြရာသီၿပီးရင္ လာႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ခန႔္မွန္းထားၾကတာပါ။ဒီအေျခအေနက ကူးစက္ခံရမႈက က်လာလို႔ တေျဖးေျဖးျပန္လႊတ္ေပးလာတဲ့ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြအတြက္ စိတ္မေအးစရာပါ။ဒါေပမယ္လည္း သတင္းေကာင္းတစ္ခုက မ်က္ႏွာဖုံးတပ္တာကို ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုလို လက္ခံလာၾကတဲ့အတြက္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ဒုတိယလႈိင္းကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္ပါဘဲ။ၿဗိတိန္က ကိန္းဘရစ္ခ်္ႏွင့္ ဂရင္းဝစ္ တကၠသိုလ္ကေနတြဲလုပ္တဲ့ သုေတသနစစ္တမ္းမွာ  ႏွာေခါင္းစည္း က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ တပ္ဆင္ျခင္းေၾကာင့္ COVID-19 ကူးစက္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့အဆင့္ေရာက္ၿပီး ေလာ့ခ္ေဒါင္းထပ္ခ်ရင္ ကပ္ေရာဂါဒုတိယလႈိင္းကို ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္ပါဘဲ။ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ကို ‘Proceedings of Royal Society A’ သိပၸံေရးရာဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ဒီသုေတသနကို အဓိကဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ရာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဝူဟန္ၿမိဳ႕၊ အီတလီႏွင့္ နယူးေယာက္စီးတီးတို႔မွာ ဇန္နဝါရီ ၂၃ မွ ေမ ၉ ရက္အထိ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ။

အမ်ားစုကေတာ့ ကို႐ိုနာေၾကာင့္မေသ ငတ္လို႔ေသႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ႔ ကမၱာတစ္ဝန္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ျပန္ဖြင့္တဲ့ႏိုင္ငံေတြကျပန္ဖြင့္၊ ကမာၻလွည့္ေတြလာဖို႔ျပင္ဆင္တဲ့ ႏိုင္ငံကျပင္ဆင္နဲ႔ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာက ေသဆုံးမႈနဲ႔ ကူးစက္မႈႏႈန္းက တက္လို႔ေကာင္းေနဆဲပါ။
သတိႀကီးတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဒီကပ္ေရာဂါေဘးကို သိတဲ့အတြက္ အရိပ္ေယာင္ျမင္ရတာနဲ႔ ေလာခ့္ေဒါင္းတန္းခ်လိုက္တာပါဘဲ။အေမရိကန္မွာကေတာ့ ေသဆုံးႏႈန္းက လက္ရွိမွာက်လာေပမယ့္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စိုးရိမ္သလို ဆႏၵျပပြဲေတြေၾကာင့္ လာမယ့္ႏွစ္ပတ္အတြင္း ျပန္ေဆာင့္တက္လာဖို႔ အလားအလာရွိေနတဲ့အတြက္ ဒုတိယလႈိင္းက အေမရိကန္က .. စမလား၊ ဥေရာပက .. စမလား စိုးရိမ္စရာပါ။ေပါ့ဆမႈအတြက္ ဘယ္ေလာက္ထပ္ေသေၾကရဦးမလဲဆိုတာ မေတြးဝံ့စရာပါ။ကာကြယ္ကုသေဆးကလည္း ယခုထိ တိတိပပမထြက္လာေသးတဲ့အတြက္ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ ဒုတိယလႈိင္း ဘယ္ဟာက အရင္လာမလဲဆိုတာ ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုသတင္းေတြအျပင္ ယခုရက္ထဲမွာ ထူးထူးျခားျခား သတိထားမိစရာ အျခားသတင္းေတြလည္းရွိပါေသးတယ္။ဒါက  ထိုင္းဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရား႐ုံးက မည္သည့္ထိုင္းႏိုင္ငံသားကိုမဆို ႏိုင္ငံမွႏွင္ထုတ္ႏိုင္မည္မဟုတ္သလို ျပည္ပကေန ႏိုင္ငံသို႔ျပန္လာမႈအေပၚ ပိတ္ပင္တားဆီး၍ရမည္မဟုတ္ဘူးလို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့သတင္း၊ BHP Billiton သတၱဳတူးေဖာ္ေရးကုမၸဏီက တိုးခ်ဲ႕တူးေဖာ္မႈေတြေၾကာင့္ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း ပီဘာရာျပည္နယ္က အက္ေဘာရီဂ်ီနယ္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ နယ္ေျမေတြပ်က္စီးေတာ့မယ့္သတင္း၊ နယ္စပ္မွာ ပါကစၥတန္စစ္တပ္က ေလ့က်င့္ေပးထားတဲ့ သူလွ်ိဳခိုတစ္ေကာင္ကို အိႏၵိယက ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တဲ့သတင္း၊ ဆႏၵျပပြဲမ်ားအၿပီး က်န္ရစ္သည့္  အပ်က္အစီးအမႈိက္သ႐ိုက္မ်ားကို ကိုယ္အသိစိတ္နဲ႔ရွင္းလင္းတဲ့ အထက္တန္းေက်ာင္းသားကို 2004 Mustang အနီေရာင္ေခါက္အမိုးကားတစ္စီးနဲ႔ ပညာသင္ဆုရရွိခဲ့တဲ့သတင္း၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ တိုက္႐ိုက္ထုတ္လႊင့္မႈျပဳလုပ္ေနစဥ္ နာမည္ႀကီးမင္းသမီးကို စင္ေပၚအတင္းတက္ၿပီး လက္ထပ္ခြင့္ေတာင္းခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တဲ့သတင္း၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေရနံတြင္းမီးေလာင္ေပါက္ကြဲလို႔ ေဒသခံ ၇,၀၀၀ ခန႔္ကို ေဘးကင္းရာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေပးထားရတဲ့ သတင္းေတြကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ တင္ျပရင္း ယခုရက္သတၱပတ္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာသတင္း သုံးသပ္ခ်က္ကို ဒီမွာဘဲရပ္လိုက္ခ်င္ပါတယ္။

မင္းထက္
ဇြန္ - ၁၅