【 တစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက် 】 ကင်ဂျုံအမ် သေ - မသေနဲ့ ကာကွယ်ဆေးမျှော်လင့်ချက်

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အရှိန်ပြင်းပြင်းနဲ့ ကူးစက်နေတဲ့ အချိန်ကာလဖြစ်တဲ့ ယခုရက်သတ္တပတ်မှာ တခြားအပြောင်းအလဲဖြစ်တဲ့ သတင်းတစ်ခုက ကူးစက်ရောဂါကြောင့် စိတ်ညောင်းကျနေတဲ့ ကမ္ဘာ့သတင်းလောကအတွက် အပြောင်းအလဲဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ဒီသတင်းက အများစိတ်ဝင်စားစရာ အချက်အလက်တွေရှိခဲ့သလို ယခုရက်ထဲမှာဘဲ ဆက်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အီရန်က သူ့ရဲ့ပထမဆုံး စစ်ဘက်သုံးဂြိုဟ်တုကို အာကာသထဲ အောင်မြင်စွာလွှတ်တင်နိုင်ခဲ့တဲ့ သတင်းတွေ၊ အီရန်ရေယာဉ်တွေကို ဖျက်ဆီးနှစ်မြုပ်ပစ်မယ်လို့ ကြိမ်းဝါးခဲ့တဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်ရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုကို အီရန်က ပြတ်ပြတ်သားသားတုံ့ပြန်မယ်လို့ ပြောခဲ့တဲ့သတင်းတွေ၊ မေလမှာကျင်းပမယ့် အစ်ပွဲတော်ကို အင်ဒိုနီးရှားအာဏာပိုင်တွေက ပိတ်ပင်တားမြစ်လိုက်တဲ့ သတင်းတွေကလဲ ယခုရက်ထဲမှာ သတင်းဖတ်သူတွေကို သတိထားမိစေခဲ့ပါတယ်။

ကင်ဂျုံအမ် မျက်လှည့်လား၊ သေ/မသေ ပဟေဋ္ဌိလား

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှု ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ပြင်းထန်နေချိန်မှာ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူ တစ်ဦးမှမရှိဘူးဆိုတဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေနဲ့ ကမ္ဘာကို စိတ်ဝင်စားစေခဲ့တဲ့ မြောက်ကိုရီးယားကတော့ ကမ္ဘာတစ်ခုလုံး ဗိုင်းရပ်စ်ဘေးအပေါ် စိတ်အာရုံရောက်နေတာကို သူ့ဆီလွှဲယူဖို့ စတန့်လုပ်တာလား၊ ဒါမှမဟုတ် တစ်ကယ်ဘဲဖြစ်နေတာလားမသိတဲ့  သတင်းတစ်ခုထွက်လာခဲ့ပါတယ်။

ဒါက မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ် အများပြည်သူမြင်ကွင်းကနေ ပျောက်ကွယ်နေတဲ့ သတင်းပါဘဲ။မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ နိုင်ငံအတွင်း နတ်ဘုရားတစ်ပါးကဲ့သို့ မင်းမူနေတဲ့ ခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သတင်းအတိအကျသိရဖို့ဆိုတာ ခက်ခဲလွန်းပါတယ်။ဧပြီ ၁၁ ရက်က ပြုလုပ်တဲ့ မြောက်ကိုရီးယား ကွန်မြူနစ်ပါတီ ပေါ်လစ်ဗျူရိုအစည်းအဝေး တက်ရောက်တာကို နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမီဒီယာကနေ ဖော်ပြအပြီးမှာ လူသူမြင်ကွင်းကနေ ပျောက်နေခဲ့တာပါ။

အထူးသဖြင့် စတင်သတိထားမိတာက နိုင်ငံ၌ အရေးပါဆုံးနေ့တစ်နေ့ဖြစ်တဲ့ ကင်ဂျုံအွမ်၏ အဘိုးဖြစ်သူ မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံ တည်ထောင်သူ ကင်အီဆွန်းရဲ့ မွေးနေ့နှစ်ပတ်လည်နေ့ ဧပြီ ၁၅ ရက် အခမ်းအနားကို ကင်ဂျုံအမ် မတက်ရောက်ခဲ့တာက နိုင်ငံတကာကို ၎င်းရဲ့သတင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သတိထားမိစေခဲ့တာပါ။မြောက်ကိုရီးယား နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ဒီလိုအရေးကြီးတဲ့ အခမ်းအနားကို မတက်ရောက်ခဲ့တာကို တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုမှ မထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့အတွက် အများပြည်သူအကြား ကင်ဂျုံအမ် တစ်ခုခုတော့ဖြစ်နေပြီဆိုတဲ့ သံသယတွေ ခန့်မှန်းချက်တွေ ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။

နောက်ပိုင်းမှာ ကင်ဂျုံအမ်ဟာ ခွဲစိတ်မှုခံထားရပြီး ဆက်လက်ကုသမှု ခံယူနေရတယ်ဆိုတဲ့ ထောက်လှမ်းရေးသတင်းတွေ ထွက်လာအပြီးမှာ ဒီသတင်းတွေကို အတည်ပြုချက်ရယူဖို့ သတင်းဌာနတွေ ထောက်လှမ်းရေးတွေက မြောက်ကိုရီးယားရှိ သံတမန်အသိုင်းအဝိုင်းကို အတည်ပြုချက်တွေနဲ့ ကြိုးစားပေမယ့် အတည်ပြုချက်မရခဲ့သလို မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်မရှိတဲ့အတွက် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းနှင့် ပတ်သက်တဲ့ သတင်းများကို ထိန်းချုပ်တင်ပြနေတဲ့အတွက် မြောက်ကိုရီးယား နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက လွှင့်သမျှကိုကြည့်ပြီး သတင်းအစအနေကောက်နေရတဲ့ အနေအထားဖြစ်နေပါတယ်။

ဧပြီ ၂၁ ရက်မှာတော့ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ရန်ဘက် အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့် က ခွဲစိတ်ကုသခံထားရတဲ့ မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကျန်းမာပါစေကြောင်း ဆုတောင်းပေးခဲ့ချိန်မှာတော့ ဒီသတင်းတွေက အမှန်ဘဲဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမယ့် ထရမ့်ကတော့ ကင်ဂျုံအမ် ကျန်းမာရေးကောင်းလား ဆိုးသလားဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သေသေချာချာမသိရဘူးလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးနဲ့ တောင်ကိုရီးယား ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ တောင်ကိုရီးယား အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေးတို့က အသက်ဘေးစိုးရိမ်ဖွယ် အခြေအနေမှာရှိနေတဲ့ မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်ရဲ့ အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်နေဆဲပါဘဲ။

ဒါပေမယ့် ဒီရက်ပိုင်းမှာဘဲ ဟောင်ကောင်ရုပ်သံလိုင်းတစ်ခုက မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ် သေဆုံးပြီဆိုတဲ့သတင်း ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ဒီသတင်းကို ကိုရီးယားအာဏာပိုင်တွေက အတည်မပြုခဲ့သလို အမေရိကန်သတင်းရင်းမြစ်တွေကလည်း အတည်မပြုခဲ့ပါဘူး။နာမည်ကျော် CNN ရုပ်သံက အမေရိကန်အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ၊ အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးရုံးနဲ့ ကိုရီးယားအာဏာပိုင်တွေထဲ သတင်းအတည်ပြုချက် တောင်းပေမယ့် မရခဲ့ပါဘူး။

ဒီသတင်းတွေက ဧပြီ ၂၅ ရက်မှာ တခမ်းတနားကျင်းပခဲ့တဲ့ ကိုရီးယားပြည်သူ့တော်လှန်ရေး တပ်မတော်တည်ထောင်မှု ၈၈ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားမှာ မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်ကို မတွေ့ရတဲ့အတွက် ကျန်းမာရေးဆိုးရွားနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေက ပိုအတည်ပြုစရာ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
၎င်းနောက်မှာ တရုတ်ဘက်က မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်ကို စစ်ဆေးကုသရန်အတွက် ဆေးပညာရှင်စေလွှတ်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေ တက်လာခဲ့အတွက် အသက် ၃၆ နှစ် အရွယ် ကင်ဂျုံအမ် ပျောက်ကွယ်နေမှုဟာ နှလုံးခွဲစိတ်ခံရပြီး သေဆုံး (သို့မဟုတ် ) အသည်းအသန်ဖြစ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သံသယတွေ ပို၍ကြီးထွားစေခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် တရုတ်နှင့် တောင်ကိုရီးယားဘက်ကတော့ မြောက်ကိုရီးယားဘက်မှာ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေမတွေ့ရဘူးလို့ ဆိုခဲ့သလို တောင်ကိုရီးယား၊ တရုတ်နှင့် အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူများကမူ လွန်ခဲ့သော သီတင်းနှစ်ပတ်ခန့်က ကင်ဂျုံအမ် ခွဲစိတ်ခံပြီးနောက် အသည်းအသန်ဖြစ်နေသည်ဆိုသော ထွက်ပေါ်နေသည့် သတင်းများကို ငြင်းပယ်ထားခဲ့ပါတယ်။ဧပြီ ၂၅ ရက် က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ 38 North စောင့်ကြည့်ရေးစီမံကိန်းရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအမ်ရဲ့ ရထားဖြစ်နိုင်သော အထူးရထားတစ်စင်းကို နိုင်ငံတွင်းအပန်းဖြေမြို့ ဝန်ဆန်မြို့ အထူးဘူတာရုံ၌ ဧပြီ ၂၁ နှင့် ၂၃ ရက်တို့တွင် ရပ်ထားတာကို တွေ့ရ တယ်ဆိုတဲ့အတွက် ကင်ဂျုံအမ်သည် သက်ရှိထင်ရှားရှိနေပြီး မကြာမီအများမြင်ကွင်းရှေ့ ထွက်လာလိမ့်မယ်ဆိုတာ ဖြစ်လာမလား၊ ဒါမှမဟုတ် အပြီးတိုင်ပျောက်ကွယ်သွားမလားဆိုတာ မကြာခင်အဖြေပေါ်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။    

ဝိုးတဝါးဖြစ်နေဆဲ ကမ္ဘာ့မျှော်လင့်ချက်

ကမ္ဘာတစ်ဝန်း သေဆုံးသူနှစ်သိန်းထိ ရှိလာချိန်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ခုခံကာကွယ်နိုင်မယ့် ဆေးဝါးကို အလောတကြီး အားကိုးအားထားရှာလာကြသလို တချို့သောနိုင်ငံတွေမှာ ရိုးရာကုသမှုနည်းတွေ ရှာရှာဖွေဖွေနည်းတွေနဲ့ ကုသနေကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ထုံးစံအတိုင်း ထင်ယောင်ထင်မှားရလဒ်တွေဘဲ ထွက်လာခဲ့သလို အားကိုးရလောက်တဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေ မတွေ့ရတဲ့အတွက် စနစ်တကျဖော်ထုတ်နေတဲ့ ဇီ၀ဆေးကုမ္ပဏီတွေဘက်က ထွက်ပေါ်လာမယ့် ကာကွယ်ဆေးကိုသာ အားလုံးက ဂရုစိုက်မျှော်လင့်လာခဲ့ကြပါတယ်။

ပျောက်နိုင်နိုးနိုး ဆေးဝါးတွေကို ညွှန်ကြားတဲ့အထဲမှာ လတ်တလော ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးမှုအများဆုံးနဲ့ ကူးစက်ခံရသူအများဆုံးဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံက သမ္မတဖြစ်သူက ထိပ်ဆုံးက ပါဝင်ပါတယ်။အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် က လူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ပိုးသတ်ဆေးထိုးခြင်းက COVID-19 ကို ကုသနိုင်မည့် နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုပြီး ပြောခဲ့တဲ့အတွက် အမေရိကန်မှာရှိတဲ့ ဆေးပညာရှင်တွေက ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။အဲဒီလိုပြောတဲ့နေ့ဖြစ်တဲ့ ဧပြီ ၂၃ ရက်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဆိုင်ရာ အိမ်ဖြူတော်အထူးအဖွဲ့၏ ရှင်းလင်းတင်ပြခြင်း အခမ်းအနားမှာ နေရောင်ခြည်မှာပါတဲ့ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ဖျက်ဆီးတာ သေဆုံးစေတာမြန်တယ်ဆိုပြီး အိမ်ဖြူတော် သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ပြောခဲ့တဲ့အတွက်လည်း ဝေဖန်ခံရတာရှိပါတယ်။ဒီလိုပြောခဲ့တဲ့အတွက် ဆရာဝန်များက ပြည်သူများကို ပိုးသတ်ဆေးထိုးခြင်း သို့မဟုတ် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အသုံးပြုခြင်းတို့ မပြုလုပ်ကြရန် အပူတပြင်းသတိပေးခဲ့ရပါတယ်။

အမေရိကန်သမ္မတထက်ဆိုးတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ပျောက်ဆေးနည်းက အာဖရိကမှာပါ။အာဖရိကနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကွန်ဂိုမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကိုကုသဖို့ ဆေးဖက်ဝင် အပင်၊ အမြစ်တွေနဲ့ ရိုးရာနည်းတွေကို အားထားနေပြီး လတ်တလောမှာ ကုသမယ့်သူရဲ့ ကျင်ငယ်ရေကို ပြန်သောက်ပြီး ရမ်းကုတဲ့နည်းလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။အာဖရိက ပရဆေးရောင်းသူရဲ့အကြံပြုချက်အရ ကျင်ငယ်ရေကိုပါ ဗိုင်းရပ်စ်ကုထုံးအဖြစ် သောက်သုံးနေကြပြီး သမ္မတတွေကိုယ်တိုင်တောင် လိုက်လုပ်နေကြတယ် ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကုသဆေးအဖြစ် အများစုမျှော်လင့်နေတဲ့ Remdesivir ဆေးဟာ တရုတ်နိုင်ငံက ကူးစက်ခံလူနာတွေနဲ့ စမ်းသပ်တဲ့အခါ မအောင်မြင်ခဲ့ပါဘူး။ဒါပေမယ့် အောက်စဖိုဒ့်တက္ကသိုလ်က သုတေသနပြုနေတဲ့ Covid-19 ကာကွယ်ဆေးက အလုပ်ဖြစ်မယ်ဆိုပြီး ကာကွယ်ဆေးဖော်ထုတ်နေတဲ့ ပါမောက္ခက ရာခိုင်နူန်း ၈၀ အထိ ယုံကြည်ထားခဲ့ပါတယ်။ဒီဆေးကို ဧပြီ ၂၃ ရက်မှာ လူပေါင်း ၂၃၅၆၀ ကို စတင်စမ်းသပ် ထိုးခဲ့ပါတယ်။ဒီဆေးအပေါ် မျှော်လင့်ချက်များစွာထားနေပြီး  အစောဆုံး စက်တင်ဘာလမှာ ရနိုင်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။တပြိုင်နက်တည်းမှာ ဂျာမနီ ဇီ၀နည်းပညာကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် BioNTech ကုမ္ပဏီက ဆေးဝါးကုမ္ပဏီ Pfizerနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး BNT162 ဆိုတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်ဆေးကို စမ်းသပ်နေရာမှာ ယခုရက်သတ္တပတ်ထဲမှာ ဆေးစမ်းသပ်မှု ဒုတိယအဆင့်အဖြစ် လူတွေနဲ့ စတင်စမ်းသပ်ခဲ့ပါတယ်။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ဆေးကို စမ်းနေရာမှာ ဒုတိယအဆင့် လူတွေကိုစမ်းသပ်တဲ့အဆင့်ရောက်နေပြီး ဧပြီ ၁၂ ရက်ကစပြီး ဧပြီ ၂၃ ရက်အထိ လူ ၉၆ ဦးကို စမ်းသပ်နေပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ဆေးဝါးမှာ နာမည်ကြီးတဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံကတော့ သုတေသနပြုချက်မှာ နီကိုတင်းဓာတ်က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် လူထံသို့ကူးစက်ခြင်းကို တားဆီးနိုင်လောက်တာ တွေ့နေလို့  နောက်ထပ်စမ်းသပ်မှုများပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေပါတယ်။ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်က လေထဲတွင် သုံးနာရီအထိ ရှိနေနိုင်ပြီး ရထားများ၊ ဘတ်စ်ကားများပေါ်ရှိ ပလတ်စတစ်နှင့် သံမဏိမျက်နှာပြင်များပေါ်မှာ သုံးရက်ကြာအထိ ရှင်သန်နေနိုင်ကာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ နှာခေါင်းမှာထက် မျက်လုံးထဲတွင် အချိန်ပိုကြာမြင့်စွာ ခိုအောင်းနေတတ်တဲ့ ရောဂါလက္ခဏာစရိုက်လည်းရှိတဲ့အတွက် ကူးစက်နူန်းမြင့်နေကာ ကုသဖို့ အခုမလွယ်သေးတာဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကူးစက်ခံရသူ သုံးသန်းနီးပါးရှိလာကာ သေဆုံးသူ နှစ်သိန်းကျော်လာချိန်မှာ ဒီကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်ကုသဆေးတွေ အပြိုင်အဆိုင်ဖော်နေသလို တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း ကူးစက်ခံရသူတွေကို လျင်လျင်မြန်မြန်ဖော်ထုတ်နိုင်ဖို့ အနံ့ခံခွေးတွေသုံးပြီးဖော်ဖို့ ကြံဆောင်နေတာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ဘယ်လ်ဂျီယံ ကုမ္ပဏီ Zentech က တော့ ၁၀ မိနစ်အတွင်း အဖြေထုတ်နိုင်မယ့် ၉၇%  ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် COVID-19 ရောဂါစမ်းသပ်ပစ္စည်းသစ်ကို ထုတ်ပြခဲ့ပြီး တစ်လအတွင်း ပစ္စည်းအရေအတွက် ၂ သန်းမှ သုံးသန်းအထိ ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။

ဒီအတွက် ဗိုင်းရပ်စ်ကို လူသားတွေ ဘယ်နေ့အောင်ပွဲခံမလဲ ဘယ်လောက်ထိ အရင်းအနှီးကြီးကြီးပေးပြီးမှ အောင်ပွဲရမလဲဆိုတာကို ရင်တထိတ်ထိတ်နဲ့ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဗိုင်းရပ်စ်သတ်ကွင်းထဲက အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်

တရုတ်မှာ စဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ရောဂါက အမေရိကန်မှာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက်ကူးစက်ခဲ့တဲ့အတွက် ဒါဟာ အမေရိကန်အတွက် တရုတ်နဲ့ နောက်ထပ်တိုက်ရတဲ့ စစ်ပွဲအဖြစ် ယူဆမှုတွေ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုဖြစ်လာအေင်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံ သမ္မတကိုယ်တိုင်က ပြောခဲ့တာဆိုခဲ့တာရှိပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီ ၂၁ ရက်က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ရောဂါဖြစ်မှုကြောင့် မစ်ဆူရီပြည်နယ်မှာ နေထိုင်တဲ့သူတွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဘီလျံနဲ့ချီပြီး ထိခိုက်ခဲ့တဲ့အတွက် တရုတ်အစိုးရကို မစ်ဆူရီပြည်နယ်က စတင်တရားစွဲဆိုခဲ့ပါတယ်။ယခုတရားစွဲဆိုမှုဟာ COVID-19 ကိစ္စမှာ အမေရိကန်ပြည်နယ်တစ်ခုက တရုတ်အစိုးရကို ပထမဆုံးတရားစွဲဆိုမှုလည်းဖြစ်ပြီး သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် က အမေရိကန်လွှတ်တော်မှာ တရုတ်အစိုးရကို ပြစ်ဒဏ်ပေးဖို့ စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုတွေ ပြုလုပ်နေချိန်မှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက် နောက်ဆက်တွဲတွေ ရှိလာနိုင်ပါတယ်။

တရုတ်နှင့် အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည်လည်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်နှင့် ပတ်သက်၍ အပြန်အလှန် စကားနိုင်လုနေရာမှာ ထရမ့်အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲနီးလာချိန်မှာ ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရဖို့အတွက် လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့က အရေးတကြီးဖြစ်နေပြီး မြင့်မားတဲ့လူသေနူန်းကလည်း ထရမ့်ရဲ့ နောက်တစ်ကြိမ်ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရမှုအတွက် အဓိကအားနည်းချက်ဖြစ်လာဖို့ များနေပါတယ်။ဒီအတွက် တရုတ်ဘက်က ထရမ့် က ဒီဗိုင်းရပ်စ်က တရုတ်ရဲ့ ဇီ၀လက်နက်အဖြစ် ပုံဖော်လာတာကိုတွေ့ရပြီး သေချာခဲ့ရင် ကြီးကြီးမားမားပေးဆပ်ရမယ်ဆိုပြီး ပြောခဲ့ပါတယ်။အမေရိကန်ရဲ့ စွပ်စွဲမှုမှန်သမျှကို တရုတ်ဘက်က ပြန်တုံ့ပြန်ရာမှာ ကူးစက်ရောဂါကိုကာကွယ်ဖို့ အချိန်လုံလုံလောက်လောက်ရရဲ့သားနဲ့ ပေါ့ပေါ့ဆဆ စီမံကိုင်တွယ်လို့ဆိုတဲ့ အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ စီမံမှုညံ့ဖျင်းမှုကို မီးမောင်းထိုးခဲ့တဲ့အတွက် အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်ကြား ပြဿနာက ပိုပြီးပြင်းထန်လာခဲ့ပါတယ်။

ဒီထဲမှာ အထိနာတာက WHO ပါ။ COVID-19 အကျပ်အတည်း ကိုင်တွယ်ရာမှာ WHO က စီမံခန့်ခွဲပုံမှားယွင်းခဲ့တယ်ဆိုပြီး ဒီပြဿနာထဲ WHO ကိုပါ ဆွဲထည့်ခဲ့ပါတယ်။ဒါ့အပြင် အမေရိကန်က ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကို သူထည့်ဝင်ရမယ့် ရန်ပုံငွေအချိုးအစား ဒေါ်လာ သန်း ၄၀၀ ကို ခေတ္တဆိုင်းငံ့ခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုရန်ပုံငွေကိုပါ ဆိုင်းငံ့လိုက်တဲ့အတွက် ကူးစက်ရောဂါဘေးအတွက် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကုသကာကွယ်ရေးလုပ်နေရတဲ့ WHO အတွက် ကြီးကြီးမားမား အခက်တွေ့ ခဲ့ပါတယ်။ဒီလိုအခက်တွေနေတဲ့ WHO ကို  တရုတ်ဘက်က နောက်ထပ် ကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀ ထပ်တိုးထည့်ဝင်မယ်ဆိုပြီး အမေရိကန်လုပ်ရပ်ကို တုံ့ပြန်ခဲ့ပါတယ်။  

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့အခြေအနေက ဧပြီ ၈ ရက်နေ့စပြီး လုပ်ငန်းခွင်ပြန်လည်ဝင်ရောက်နေခဲ့သလို ယခုရက်သတ္တပတ်မှ    ပိတ်ချထားမှုတွေ ပြန်ဖွင့်ခဲ့ချိန်မှာ အမေရိကန်မှာတော့ သေဆုံးမှုနူန်းမကျသေးတဲ့အချိန်မှာ နိုင်ငံစီးပွားရေး မပြိုလဲဖို့အတွက် ပိတ်ချထားတာတွေ ပြန်လည်ဖွင့်ဖို့ လုပ်နေလာရပါတယ်။အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ပျံ့နှံ့မှုတွေကြောင့် ပိတ်ထားရတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ဖို့ သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေ ရှိနေသလို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ခွင့်ပြုချက်ပေးခဲ့တဲ့ ဂျော်ဂျီယာပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှုးကိုလည်း မြို့တော်ဝန်များနဲ့ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူများက အပြစ်တင်ခဲ့ပါတယ်။သူတို့စိုးရိမ်နေကြတာက ကူးစက်ရောဂါကို ကူးစက်မှုထပ်အရှိန်မြှင့်လာမှာကိုပါဘဲ။တစ်ဘက်မှာလဲ အလုပ်သမားတွေနဲ့ ပြည်သူတွေက သွားလာနေထိုင်မှု ကန့်သတ်ပိတ်ချတဲ့အပေါ် ဆန္ဒပြနေတာတွေလည်း ကြုံနေရပါတယ်။

ထရမ့် အစိုးရကတော့ ရီပတ်ဘလီကင်တွေရဲ့ ထုံးစံအတိုင်း စီးပွားရေးကိုအဓိကထားပြီး ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် စီးပွားရေးနှေးကွေးမှုမဖြစ်အောင် အစိုးရက စိုက်ထုတ်လှုံ့ဆော်တဲ့ ကုထုံးကို အစီအစဉ်တကျလုပ်နေပါတယ်။ဒီလိုစီမံမှုထဲမှာ အလွန်အမင်းချမ်းသာနေသော အမေရိကန် သန်းကြွယ်သူဌေး ၄၃,၀၀၀ ထက်မနည်းဟာ အစိုးရဆီကနေ စီးပွားရေးလှုံ့ဆော်မှု ထောက်ပံ့မှုအတွက် တစ်ဦးလျှင် ပျမ်းမျှကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆ သန်းစီ ထောက်ပံ့ဖို့ လုပ်နေတာကိုတွေ့ရပါတယ်။တစ်ဆက်တည်းမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပျက်ကပ်ကို ကျော်နိုင်ဖို့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက ပြင်ဆင်နေပေမယ် အိုပက်အဖွဲ့ ဦးဆောင်နိုင်ငံ ဆော်ဒီနဲ့ အိုပက်အဖွဲ့ဝင် မဟုတ်တဲ့ ရုရှားကြား ရေနံစျေးနူန်းစစ်ပွဲနဲ ရေနံထုတ်လုပ်မှု မလျော့တာတွေကြောင့် ရေနံတွေ အလျံအပယ်ဖြစ်ကာ သိုလှောင်ရန်နေရာမရှိခဲ့တဲ့အတွက် အမေရိကန် ရေနံစျေးနှုန်းက ယခုရက်သတ္တပတ်မှာ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သုညဒေါ်လာအောက် ကျဆင်းခဲ့ရတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ဒါဟာ အမေရိကန်စီးပွားရေးကို ထိုးနှက်ချက်ဖြစ်လာဖို့ များလာပါတယ်။

သမိုင်းဝင် ရေနံစျေးနူန်းကျစေတဲ့ ရုရှားကတော့ အခွန်ဘဏ္ဍာ လိုငွေပြနေလို့ အမျိုးသားဓနဥစ္စာ ရန်ပုံငွေကနေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃ ဒသမ ၄၄ ဘီလျံ ချေးငှားထည့်ဖို့ လုပ်နေရပါပြီ။ရှေ့လာမည်ရက်တွေမှာ ဒီလိုရေနံစျေးနူန်းအပြင် ဘယ်ဟာတွေအထိ ဆက်တိုက်ပြိုလဲလာနိုင်မလဲ၊ အမေရိကန်နဲ့ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအင်အားကြီးနိုင်ငံတွေ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပြိုလဲနိုင်မှုကို ရုန်းထွက်နိုင်အောင် ဘာတွေလုပ်ကြမလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်တစားစောင့်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုသတင်းတွေအပြင် အမေရိကန်မှာ အိမ်မွေးကြောင်နှစ်ကောင်ကို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခဲ့တဲ့သတင်းတွေ၊ ပါလက်စတိုင်း ပြည်သူတွေအတွက် ပါလက်စတိုင်းတက္ကသိုလ်က ပြည်တွင်းဖြစ် အသက်ရှုစက်ကို တီထွင်ခဲ့တဲ့သတင်း၊ နှာခေါင်းစည်း (mask) များ အရေးတကြီး လိုအပ်နေမှုကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖို့  ဂျပန်အတွင်းခံကုမ္ပဏီ Atsumi Fashion က နှာခေါင်းစည်းတွေ ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်တဲ့သတင်း၊ အင်ဒိုနီးရှားမှာ အပြင်မထွက်ရ အမိန့်ချိုးဖောက်တဲ့သူတွေကို သရဲခြောက်တဲ့အိမ်မှာ တံခါးပိတ်ထားတဲ့သတင်း၊ ဗြိတိန်မှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်ခံရကြောင်းရှာဖွေဖို့ အနံ့ခံခွေးတွေကို အသုံးချရန် စမ်းသပ်နေတဲ့သတင်း၊ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါခံစားရတဲ့ ပြည်သူများကို ကူညီထောက်ပံ့ဖို့ ဘီလျံနာသူဋ္ဌေးများကို တိုက်တွန်းနေတဲ့သတင်း၊ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ဘေးကြောင့် စင်ကာပူအချမ်းသာဆုံးပုဂ္ဂိုလ် တစ်လကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလျံကျော် ပိုချမ်းသာလာတဲ့ သတင်းတွေလို စိတ်ဝင်စားစရာ သတင်းတွေဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ တင်ပြရင်း ယခုရက်သတ္တပတ် နိုင်ငံတကာသတင်း သုံးသပ်ချက်ကို ဒီမှာဘဲရပ်လိုက်ချင်ပါတယ်။

မင်းထက်
ဧပြီ - ၂၇

( Zawgyi )

ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ အရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ကူးစက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလျဖစ္တဲ့ ယခုရက္သတၱပတ္မွာ တျခားအေျပာင္းအလဲျဖစ္တဲ့ သတင္းတစ္ခုက ကူးစက္ေရာဂါေၾကာင့္ စိတ္ေညာင္းက်ေနတဲ့ ကမာၻ႔သတင္းေလာကအတြက္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ဒီသတင္းက အမ်ားစိတ္ဝင္စားစရာ အခ်က္အလက္ေတြရွိခဲ့သလို ယခုရက္ထဲမွာဘဲ ဆက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အီရန္က သူ႔ရဲ႕ပထမဆုံး စစ္ဘက္သုံးၿဂိဳဟ္တုကို အာကာသထဲ ေအာင္ျမင္စြာလႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ သတင္းေတြ၊ အီရန္ေရယာဥ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးႏွစ္ျမဳပ္ပစ္မယ္လို႔ ႀကိမ္းဝါးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို အီရန္က ျပတ္ျပတ္သားသားတုံ႔ျပန္မယ္လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့သတင္းေတြ၊ ေမလမွာက်င္းပမယ့္ အစ္ပြဲေတာ္ကို အင္ဒိုနီးရွားအာဏာပိုင္ေတြက ပိတ္ပင္တားျမစ္လိုက္တဲ့ သတင္းေတြကလဲ ယခုရက္ထဲမွာ သတင္းဖတ္သူေတြကို သတိထားမိေစခဲ့ပါတယ္။

ကင္ဂ်ဳံအမ္ မ်က္လွည့္လား၊ ေသ/မေသ ပေဟ႒ိလား

ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္မႈ ကမာၻတစ္ဝန္း ျပင္းထန္ေနခ်ိန္မွာ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသူ တစ္ဦးမွမရွိဘူးဆိုတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ ကမာၻကို စိတ္ဝင္စားေစခဲ့တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားကေတာ့ ကမာၻတစ္ခုလုံး ဗိုင္းရပ္စ္ေဘးအေပၚ စိတ္အာ႐ုံေရာက္ေနတာကို သူ႔ဆီလႊဲယူဖို႔ စတန႔္လုပ္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ကယ္ဘဲျဖစ္ေနတာလားမသိတဲ့  သတင္းတစ္ခုထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

ဒါက ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ အမ်ားျပည္သူျမင္ကြင္းကေန ေပ်ာက္ကြယ္ေနတဲ့ သတင္းပါဘဲ။ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံအတြင္း နတ္ဘုရားတစ္ပါးကဲ့သို႔ မင္းမူေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းအတိအက်သိရဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲလြန္းပါတယ္။ဧၿပီ ၁၁ ရက္က ျပဳလုပ္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယား ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေပၚလစ္ဗ်ဴ႐ိုအစည္းအေဝး တက္ေရာက္တာကို ႏိုင္ငံပိုင္႐ုပ္သံမီဒီယာကေန ေဖာ္ျပအၿပီးမွာ လူသူျမင္ကြင္းကေန ေပ်ာက္ေနခဲ့တာပါ။

အထူးသျဖင့္ စတင္သတိထားမိတာက ႏိုင္ငံ၌ အေရးပါဆုံးေန႔တစ္ေန႔ျဖစ္တဲ့ ကင္ဂ်ဳံအြမ္၏ အဘိုးျဖစ္သူ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ တည္ေထာင္သူ ကင္အီဆြန္းရဲ႕ ေမြးေန႔ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ ဧၿပီ ၁၅ ရက္ အခမ္းအနားကို ကင္ဂ်ဳံအမ္ မတက္ေရာက္ခဲ့တာက ႏိုင္ငံတကာကို ၎ရဲ႕သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတိထားမိေစခဲ့တာပါ။ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာက ဒီလိုအေရးႀကီးတဲ့ အခမ္းအနားကို မတက္ေရာက္ခဲ့တာကို တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ခုမွ မထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့အတြက္ အမ်ားျပည္သူအၾကား ကင္ဂ်ဳံအမ္ တစ္ခုခုေတာ့ျဖစ္ေနၿပီဆိုတဲ့ သံသယေတြ ခန႔္မွန္းခ်က္ေတြ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ကင္ဂ်ဳံအမ္ဟာ ခြဲစိတ္မႈခံထားရၿပီး ဆက္လက္ကုသမႈ ခံယူေနရတယ္ဆိုတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းေတြ ထြက္လာအၿပီးမွာ ဒီသတင္းေတြကို အတည္ျပဳခ်က္ရယူဖို႔ သတင္းဌာနေတြ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက ေျမာက္ကိုရီးယားရွိ သံတမန္အသိုင္းအဝိုင္းကို အတည္ျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ႀကိဳးစားေပမယ့္ အတည္ျပဳခ်က္မရခဲ့သလို ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္မရွိတဲ့အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္တင္ျပေနတဲ့အတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာက လႊင့္သမွ်ကိုၾကည့္ၿပီး သတင္းအစအေနေကာက္ေနရတဲ့ အေနအထားျဖစ္ေနပါတယ္။

ဧၿပီ ၂၁ ရက္မွာေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ရန္ဘက္ အေမရိကန္သမၼတ ထရမ့္ က ခြဲစိတ္ကုသခံထားရတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ က်န္းမာပါေစေၾကာင္း ဆုေတာင္းေပးခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီသတင္းေတြက အမွန္ဘဲျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ထရမ့္ကေတာ့ ကင္ဂ်ဳံအမ္ က်န္းမာေရးေကာင္းလား ဆိုးသလားဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာမသိရဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ေတာင္ကိုရီးယား အမ်ိဳးသားေထာက္လွမ္းေရးတို႔က အသက္ေဘးစိုးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနမွာရွိေနတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲပါဘဲ။

ဒါေပမယ့္ ဒီရက္ပိုင္းမွာဘဲ ေဟာင္ေကာင္႐ုပ္သံလိုင္းတစ္ခုက ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ ေသဆုံးၿပီဆိုတဲ့သတင္း ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ဒီသတင္းကို ကိုရီးယားအာဏာပိုင္ေတြက အတည္မျပဳခဲ့သလို အေမရိကန္သတင္းရင္းျမစ္ေတြကလည္း အတည္မျပဳခဲ့ပါဘူး။နာမည္ေက်ာ္ CNN ႐ုပ္သံက အေမရိကန္အမ်ိဳးသားလုံၿခဳံေရးေကာင္စီ၊ အမ်ိဳးသားေထာက္လွမ္းေရး ၫႊန္ၾကားေရးမႉး႐ုံးနဲ႔ ကိုရီးယားအာဏာပိုင္ေတြထဲ သတင္းအတည္ျပဳခ်က္ ေတာင္းေပမယ့္ မရခဲ့ပါဘူး။

ဒီသတင္းေတြက ဧၿပီ ၂၅ ရက္မွာ တခမ္းတနားက်င္းပခဲ့တဲ့ ကိုရီးယားျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္တည္ေထာင္မႈ ၈၈ ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနားမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ကို မေတြ႕ရတဲ့အတြက္ က်န္းမာေရးဆိုး႐ြားေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြက ပိုအတည္ျပဳစရာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
၎ေနာက္မွာ တ႐ုတ္ဘက္က ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ကို စစ္ေဆးကုသရန္အတြက္ ေဆးပညာရွင္ေစလႊတ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ တက္လာခဲ့အတြက္ အသက္ ၃၆ ႏွစ္ အ႐ြယ္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနမႈဟာ ႏွလုံးခြဲစိတ္ခံရၿပီး ေသဆုံး (သို႔မဟုတ္ ) အသည္းအသန္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သံသယေတြ ပို၍ႀကီးထြားေစခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္မွာ ပုံမွန္မဟုတ္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြမေတြ႕ရဘူးလို႔ ဆိုခဲ့သလို ေတာင္ကိုရီးယား၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ တာဝန္ရွိသူမ်ားကမူ လြန္ခဲ့ေသာ သီတင္းႏွစ္ပတ္ခန႔္က ကင္ဂ်ဳံအမ္ ခြဲစိတ္ခံၿပီးေနာက္ အသည္းအသန္ျဖစ္ေနသည္ဆိုေသာ ထြက္ေပၚေနသည့္ သတင္းမ်ားကို ျငင္းပယ္ထားခဲ့ပါတယ္။ဧၿပီ ၂၅ ရက္ က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ 38 North ေစာင့္ၾကည့္ေရးစီမံကိန္းရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအမ္ရဲ႕ ရထားျဖစ္ႏိုင္ေသာ အထူးရထားတစ္စင္းကို ႏိုင္ငံတြင္းအပန္းေျဖၿမိဳ႕ ဝန္ဆန္ၿမိဳ႕ အထူးဘူတာ႐ုံ၌ ဧၿပီ ၂၁ ႏွင့္ ၂၃ ရက္တို႔တြင္ ရပ္ထားတာကို ေတြ႕ရ တယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ကင္ဂ်ဳံအမ္သည္ သက္ရွိထင္ရွားရွိေနၿပီး မၾကာမီအမ်ားျမင္ကြင္းေရွ႕ ထြက္လာလိမ့္မယ္ဆိုတာ ျဖစ္လာမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အၿပီးတိုင္ေပ်ာက္ကြယ္သြားမလားဆိုတာ မၾကာခင္အေျဖေပၚေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။    

ဝိုးတဝါးျဖစ္ေနဆဲ ကမာၻ႔ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္

ကမာၻတစ္ဝန္း ေသဆုံးသူႏွစ္သိန္းထိ ရွိလာခ်ိန္မွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကို ခုခံကာကြယ္ႏိုင္မယ့္ ေဆးဝါးကို အေလာတႀကီး အားကိုးအားထားရွာလာၾကသလို တခ်ိဳ႕ေသာႏိုင္ငံေတြမွာ ႐ိုးရာကုသမႈနည္းေတြ ရွာရွာေဖြေဖြနည္းေတြနဲ႔ ကုသေနၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ထုံးစံအတိုင္း ထင္ေယာင္ထင္မွားရလဒ္ေတြဘဲ ထြက္လာခဲ့သလို အားကိုးရေလာက္တဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြ မေတြ႕ရတဲ့အတြက္ စနစ္တက်ေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ ဇီ၀ေဆးကုမၸဏီေတြဘက္က ထြက္ေပၚလာမယ့္ ကာကြယ္ေဆးကိုသာ အားလုံးက ဂ႐ုစိုက္ေမွ်ာ္လင့္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

ေပ်ာက္ႏိုင္ႏိုးႏိုး ေဆးဝါးေတြကို ၫႊန္ၾကားတဲ့အထဲမွာ လတ္တေလာ ကိုဗစ္-၁၉ ကူးစက္ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈအမ်ားဆုံးနဲ႔ ကူးစက္ခံရသူအမ်ားဆုံးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက သမၼတျဖစ္သူက ထိပ္ဆုံးက ပါဝင္ပါတယ္။အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ က လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲ ပိုးသတ္ေဆးထိုးျခင္းက COVID-19 ကို ကုသႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္မွာရွိတဲ့ ေဆးပညာရွင္ေတြက ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီလိုေျပာတဲ့ေန႔ျဖစ္တဲ့ ဧၿပီ ၂၃ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ဆိုင္ရာ အိမ္ျဖဴေတာ္အထူးအဖြဲ႕၏ ရွင္းလင္းတင္ျပျခင္း အခမ္းအနားမွာ ေနေရာင္ျခည္မွာပါတဲ့ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကို ဖ်က္ဆီးတာ ေသဆုံးေစတာျမန္တယ္ဆိုၿပီး အိမ္ျဖဴေတာ္ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္လည္း ေဝဖန္ခံရတာရွိပါတယ္။ဒီလိုေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ ဆရာဝန္မ်ားက ျပည္သူမ်ားကို ပိုးသတ္ေဆးထိုးျခင္း သို႔မဟုတ္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ အသုံးျပဳျခင္းတို႔ မျပဳလုပ္ၾကရန္ အပူတျပင္းသတိေပးခဲ့ရပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတထက္ဆိုးတဲ့ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ေပ်ာက္ေဆးနည္းက အာဖရိကမွာပါ။အာဖရိကႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကြန္ဂိုမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ကိုကုသဖို႔ ေဆးဖက္ဝင္ အပင္၊ အျမစ္ေတြနဲ႔ ႐ိုးရာနည္းေတြကို အားထားေနၿပီး လတ္တေလာမွာ ကုသမယ့္သူရဲ႕ က်င္ငယ္ေရကို ျပန္ေသာက္ၿပီး ရမ္းကုတဲ့နည္းလည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။အာဖရိက ပရေဆးေရာင္းသူရဲ႕အႀကံျပဳခ်က္အရ က်င္ငယ္ေရကိုပါ ဗိုင္းရပ္စ္ကုထုံးအျဖစ္ ေသာက္သုံးေနၾကၿပီး သမၼတေတြကိုယ္တိုင္ေတာင္ လိုက္လုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုပါတယ္။

လက္ရွိမွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကုသေဆးအျဖစ္ အမ်ားစုေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ Remdesivir ေဆးဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ကူးစက္ခံလူနာေတြနဲ႔ စမ္းသပ္တဲ့အခါ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ဒါေပမယ့္ ေအာက္စဖိုဒ့္တကၠသိုလ္က သုေတသနျပဳေနတဲ့ Covid-19 ကာကြယ္ေဆးက အလုပ္ျဖစ္မယ္ဆိုၿပီး ကာကြယ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ ပါေမာကၡက ရာခိုင္ႏူန္း ၈၀ အထိ ယုံၾကည္ထားခဲ့ပါတယ္။ဒီေဆးကို ဧၿပီ ၂၃ ရက္မွာ လူေပါင္း ၂၃၅၆၀ ကို စတင္စမ္းသပ္ ထိုးခဲ့ပါတယ္။ဒီေဆးအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာထားေနၿပီး  အေစာဆုံး စက္တင္ဘာလမွာ ရႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ ဂ်ာမနီ ဇီ၀နည္းပညာကုမၸဏီျဖစ္သည့္ BioNTech ကုမၸဏီက ေဆးဝါးကုမၸဏီ Pfizerနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး BNT162 ဆိုတဲ့ ကိုဗစ္-၁၉ ကူးစက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆးကို စမ္းသပ္ေနရာမွာ ယခုရက္သတၱပတ္ထဲမွာ ေဆးစမ္းသပ္မႈ ဒုတိယအဆင့္အျဖစ္ လူေတြနဲ႔ စတင္စမ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။

ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေဆးကို စမ္းေနရာမွာ ဒုတိယအဆင့္ လူေတြကိုစမ္းသပ္တဲ့အဆင့္ေရာက္ေနၿပီး ဧၿပီ ၁၂ ရက္ကစၿပီး ဧၿပီ ၂၃ ရက္အထိ လူ ၉၆ ဦးကို စမ္းသပ္ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ေဆးဝါးမွာ နာမည္ႀကီးတဲ့ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံကေတာ့ သုေတသနျပဳခ်က္မွာ နီကိုတင္းဓာတ္က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ လူထံသို႔ကူးစက္ျခင္းကို တားဆီးႏိုင္ေလာက္တာ ေတြ႕ေနလို႔  ေနာက္ထပ္စမ္းသပ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ေနပါတယ္။ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္က ေလထဲတြင္ သုံးနာရီအထိ ရွိေနႏိုင္ၿပီး ရထားမ်ား၊ ဘတ္စ္ကားမ်ားေပၚရွိ ပလတ္စတစ္ႏွင့္ သံမဏိမ်က္ႏွာျပင္မ်ားေပၚမွာ သုံးရက္ၾကာအထိ ရွင္သန္ေနႏိုင္ကာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ႏွာေခါင္းမွာထက္ မ်က္လုံးထဲတြင္ အခ်ိန္ပိုၾကာျမင့္စြာ ခိုေအာင္းေနတတ္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာစ႐ိုက္လည္းရွိတဲ့အတြက္ ကူးစက္ႏူန္းျမင့္ေနကာ ကုသဖို႔ အခုမလြယ္ေသးတာျဖစ္ပါတယ္။

ကမာၻတစ္ဝန္း ကူးစက္ခံရသူ သုံးသန္းနီးပါးရွိလာကာ ေသဆုံးသူ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္လာခ်ိန္မွာ ဒီကူးစက္ေရာဂါ ကာကြယ္ကုသေဆးေတြ အၿပိဳင္အဆိုင္ေဖာ္ေနသလို တျခားတစ္ဖက္မွာလည္း ကူးစက္ခံရသူေတြကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ အနံ႔ခံေခြးေတြသုံးၿပီးေဖာ္ဖို႔ ႀကံေဆာင္ေနတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ကုမၸဏီ Zentech က ေတာ့ ၁၀ မိနစ္အတြင္း အေျဖထုတ္ႏိုင္မယ့္ ၉၇%  ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္ COVID-19 ေရာဂါစမ္းသပ္ပစၥည္းသစ္ကို ထုတ္ျပခဲ့ၿပီး တစ္လအတြင္း ပစၥည္းအေရအတြက္ ၂ သန္းမွ သုံးသန္းအထိ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။

ဒီအတြက္ ဗိုင္းရပ္စ္ကို လူသားေတြ ဘယ္ေန႔ေအာင္ပြဲခံမလဲ ဘယ္ေလာက္ထိ အရင္းအႏွီးႀကီးႀကီးေပးၿပီးမွ ေအာင္ပြဲရမလဲဆိုတာကို ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကမာၻ႔ဗိုင္းရပ္စ္သတ္ကြင္းထဲက အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္

တ႐ုတ္မွာ စျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ေရာဂါက အေမရိကန္မွာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္ကူးစက္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဒါဟာ အေမရိကန္အတြက္ တ႐ုတ္နဲ႔ ေနာက္ထပ္တိုက္ရတဲ့ စစ္ပြဲအျဖစ္ ယူဆမႈေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုျဖစ္လာေအင္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ သမၼတကိုယ္တိုင္က ေျပာခဲ့တာဆိုခဲ့တာရွိပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီ ၂၁ ရက္က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္မႈေၾကာင့္ မစ္ဆူရီျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္တဲ့သူေတြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီလ်ံနဲ႔ခ်ီၿပီး ထိခိုက္ခဲ့တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရကို မစ္ဆူရီျပည္နယ္က စတင္တရားစြဲဆိုခဲ့ပါတယ္။ယခုတရားစြဲဆိုမႈဟာ COVID-19 ကိစၥမွာ အေမရိကန္ျပည္နယ္တစ္ခုက တ႐ုတ္အစိုးရကို ပထမဆုံးတရားစြဲဆိုမႈလည္းျဖစ္ၿပီး သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ က အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရကို ျပစ္ဒဏ္ေပးဖို႔ စည္း႐ုံးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလုံးသည္လည္း ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျပန္အလွန္ စကားႏိုင္လုေနရာမွာ ထရမ့္အေနနဲ႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနီးလာခ်ိန္မွာ ျပန္လည္ေ႐ြးေကာက္ခံရဖို႔အတြက္ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံရမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔က အေရးတႀကီးျဖစ္ေနၿပီး ျမင့္မားတဲ့လူေသႏူန္းကလည္း ထရမ့္ရဲ႕ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ျပန္လည္ေ႐ြးေကာက္ခံရမႈအတြက္ အဓိကအားနည္းခ်က္ျဖစ္လာဖို႔ မ်ားေနပါတယ္။ဒီအတြက္ တ႐ုတ္ဘက္က ထရမ့္ က ဒီဗိုင္းရပ္စ္က တ႐ုတ္ရဲ႕ ဇီ၀လက္နက္အျဖစ္ ပုံေဖာ္လာတာကိုေတြ႕ရၿပီး ေသခ်ာခဲ့ရင္ ႀကီးႀကီးမားမားေပးဆပ္ရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။အေမရိကန္ရဲ႕ စြပ္စြဲမႈမွန္သမွ်ကို တ႐ုတ္ဘက္က ျပန္တုံ႔ျပန္ရာမွာ ကူးစက္ေရာဂါကိုကာကြယ္ဖို႔ အခ်ိန္လုံလုံေလာက္ေလာက္ရရဲ႕သားနဲ႔ ေပါ့ေပါ့ဆဆ စီမံကိုင္တြယ္လို႔ဆိုတဲ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ စီမံမႈညံ့ဖ်င္းမႈကို မီးေမာင္းထိုးခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ၾကား ျပႆနာက ပိုၿပီးျပင္းထန္လာခဲ့ပါတယ္။

ဒီထဲမွာ အထိနာတာက WHO ပါ။ COVID-19 အက်ပ္အတည္း ကိုင္တြယ္ရာမွာ WHO က စီမံခန႔္ခြဲပုံမွားယြင္းခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ဒီျပႆနာထဲ WHO ကိုပါ ဆြဲထည့္ခဲ့ပါတယ္။ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္က ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ကို သူထည့္ဝင္ရမယ့္ ရန္ပုံေငြအခ်ိဳးအစား ေဒၚလာ သန္း ၄၀၀ ကို ေခတၱဆိုင္းငံ့ခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုရန္ပုံေငြကိုပါ ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့အတြက္ ကူးစက္ေရာဂါေဘးအတြက္ ကမာၻတစ္ဝန္း ကုသကာကြယ္ေရးလုပ္ေနရတဲ့ WHO အတြက္ ႀကီးႀကီးမားမား အခက္ေတြ႕ ခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုအခက္ေတြေနတဲ့ WHO ကို  တ႐ုတ္ဘက္က ေနာက္ထပ္ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၀ ထပ္တိုးထည့္ဝင္မယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္လုပ္ရပ္ကို တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။  

ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဝူဟန္ၿမိဳ႕အေျခအေနက ဧၿပီ ၈ ရက္ေန႔စၿပီး လုပ္ငန္းခြင္ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ေနခဲ့သလို ယခုရက္သတၱပတ္မွ    ပိတ္ခ်ထားမႈေတြ ျပန္ဖြင့္ခဲ့ခ်ိန္မွာ အေမရိကန္မွာေတာ့ ေသဆုံးမႈႏူန္းမက်ေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံစီးပြားေရး မၿပိဳလဲဖို႔အတြက္ ပိတ္ခ်ထားတာေတြ ျပန္လည္ဖြင့္ဖို႔ လုပ္ေနလာရပါတယ္။အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈေတြေၾကာင့္ ပိတ္ထားရတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ဖို႔ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေနသလို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးခဲ့တဲ့ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးကိုလည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္မ်ားနဲ႔ က်န္းမာေရးတာဝန္ရွိသူမ်ားက အျပစ္တင္ခဲ့ပါတယ္။သူတို႔စိုးရိမ္ေနၾကတာက ကူးစက္ေရာဂါကို ကူးစက္မႈထပ္အရွိန္ျမႇင့္လာမွာကိုပါဘဲ။တစ္ဘက္မွာလဲ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြက သြားလာေနထိုင္မႈ ကန႔္သတ္ပိတ္ခ်တဲ့အေပၚ ဆႏၵျပေနတာေတြလည္း ႀကဳံေနရပါတယ္။

ထရမ့္ အစိုးရကေတာ့ ရီပတ္ဘလီကင္ေတြရဲ႕ ထုံးစံအတိုင္း စီးပြားေရးကိုအဓိကထားၿပီး ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ စီးပြားေရးေႏွးေကြးမႈမျဖစ္ေအာင္ အစိုးရက စိုက္ထုတ္လႈံ႕ေဆာ္တဲ့ ကုထုံးကို အစီအစဥ္တက်လုပ္ေနပါတယ္။ဒီလိုစီမံမႈထဲမွာ အလြန္အမင္းခ်မ္းသာေနေသာ အေမရိကန္ သန္းႂကြယ္သူေဌး ၄၃,၀၀၀ ထက္မနည္းဟာ အစိုးရဆီကေန စီးပြားေရးလႈံ႕ေဆာ္မႈ ေထာက္ပံ့မႈအတြက္ တစ္ဦးလွ်င္ ပ်မ္းမွ်ကန္ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၆ သန္းစီ ေထာက္ပံ့ဖို႔ လုပ္ေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။တစ္ဆက္တည္းမွာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ကမာၻ႔စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ကို ေက်ာ္ႏိုင္ဖို႔ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတြက ျပင္ဆင္ေနေပမယ္ အိုပက္အဖြဲ႕ ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံ ေဆာ္ဒီနဲ႔ အိုပက္အဖြဲ႕ဝင္ မဟုတ္တဲ့ ႐ုရွားၾကား ေရနံေစ်းႏူန္းစစ္ပြဲနဲ ေရနံထုတ္လုပ္မႈ မေလ်ာ့တာေတြေၾကာင့္ ေရနံေတြ အလ်ံအပယ္ျဖစ္ကာ သိုေလွာင္ရန္ေနရာမရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ေရနံေစ်းႏႈန္းက ယခုရက္သတၱပတ္မွာ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ သုညေဒၚလာေအာက္ က်ဆင္းခဲ့ရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ဒါဟာ အေမရိကန္စီးပြားေရးကို ထိုးႏွက္ခ်က္ျဖစ္လာဖို႔ မ်ားလာပါတယ္။

သမိုင္းဝင္ ေရနံေစ်းႏူန္းက်ေစတဲ့ ႐ုရွားကေတာ့ အခြန္ဘ႑ာ လိုေငြျပေနလို႔ အမ်ိဳးသားဓနဥစၥာ ရန္ပုံေငြကေန အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃ ဒသမ ၄၄ ဘီလ်ံ ေခ်းငွားထည့္ဖို႔ လုပ္ေနရပါၿပီ။ေရွ႕လာမည္ရက္ေတြမွာ ဒီလိုေရနံေစ်းႏူန္းအျပင္ ဘယ္ဟာေတြအထိ ဆက္တိုက္ၿပိဳလဲလာႏိုင္မလဲ၊ အေမရိကန္နဲ႔ ကမာၻ႔စီးပြားေရးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြ ကမာၻ႔စီးပြားေရးၿပိဳလဲႏိုင္မႈကို ႐ုန္းထြက္ႏိုင္ေအာင္ ဘာေတြလုပ္ၾကမလဲဆိုတာ စိတ္ဝင္တစားေစာင့္ၾကည့္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုသတင္းေတြအျပင္ အေမရိကန္မွာ အိမ္ေမြးေၾကာင္ႏွစ္ေကာင္ကို ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခဲ့တဲ့သတင္းေတြ၊ ပါလက္စတိုင္း ျပည္သူေတြအတြက္ ပါလက္စတိုင္းတကၠသိုလ္က ျပည္တြင္းျဖစ္ အသက္ရႈစက္ကို တီထြင္ခဲ့တဲ့သတင္း၊ ႏွာေခါင္းစည္း (mask) မ်ား အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနမႈကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖို႔  ဂ်ပန္အတြင္းခံကုမၸဏီ Atsumi Fashion က ႏွာေခါင္းစည္းေတြ ေျပာင္းလဲထုတ္လုပ္တဲ့သတင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားမွာ အျပင္မထြက္ရ အမိန႔္ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့သူေတြကို သရဲေျခာက္တဲ့အိမ္မွာ တံခါးပိတ္ထားတဲ့သတင္း၊ ၿဗိတိန္မွာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကူးစက္ခံရေၾကာင္းရွာေဖြဖို႔ အနံ႔ခံေခြးေတြကို အသုံးခ်ရန္ စမ္းသပ္ေနတဲ့သတင္း၊ ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကပ္ေရာဂါခံစားရတဲ့ ျပည္သူမ်ားကို ကူညီေထာက္ပံ့ဖို႔ ဘီလ်ံနာသူေ႒းမ်ားကို တိုက္တြန္းေနတဲ့သတင္း၊ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကပ္ေဘးေၾကာင့္ စင္ကာပူအခ်မ္းသာဆုံးပုဂၢိဳလ္ တစ္လကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလ်ံေက်ာ္ ပိုခ်မ္းသာလာတဲ့ သတင္းေတြလို စိတ္ဝင္စားစရာ သတင္းေတြျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ တင္ျပရင္း ယခုရက္သတၱပတ္ ႏိုင္ငံတကာသတင္း သုံးသပ္ခ်က္ကို ဒီမွာဘဲရပ္လိုက္ခ်င္ပါတယ္။

မင္းထက္
ဧၿပီ - ၂၇