【ဆောင်းပါး】မန်နေဂျာများ တွေ့ကြုံရတတ်‌သော အခက်အခဲများကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းကျော်လွှားမလဲ

မန်နေဂျာ ဆိုတဲ့နေရာမှာ စူပါဘိုက်ဆာလို ရာထူးကနေ မန်နေဂျင်း ဒါရိုက်တာ၊ ဂျနရယ်မန်နေဂျာတွေအထိ မိမိလက်အောက်မှာ လူအစုအဖွဲ့တွေကို စီမံအုပ်ချုပ်ရသူတွေအားလုံးကို ဆိုလိုတယ်ဆိုတာ အထူးပြောစရာ လိုမယ်မထင်ပါ။ အဲ့လို နေ့တဒူဝ စီမံအုပ်ချုပ် အလုပ်လုပ်နေရာကနေ မိမိ အဖွဲ့တွေရဲ့ လုပ်အားကျဆင်းလာတာတွေ၊ မိမိနဲ့ မိမိရဲ့ အဖွဲ့ကြားမှာ နားလည်မှု နည်းပါးလာတာတွေကို တစ်ချိန်မဟုတ် တစ်ချိန် မလွဲမသွေ ကြုံလာရတတ်ပါတယ်။

ကြုံရတတ်တဲ့ အခက်အခဲတွေကို စာရင်းချကြည့်မယ်ဆိုရင်

၁) လုပ်ရည်ကိုင်ရည် ကျဆင်းနေခြင်း

တစ်ခါတလေ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးတစ်ယောက်က ခါတိုင်းနဲ့မတူ လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ကျဆင်းလာတာမျိုး၊ အလုပ်မတွင်တာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အဲ့လို တစ်ယောက်တလေ ဖြစ်တယ် ဆိုပေမယ့် အဲ့ဒါက တစ်ဖွဲ့ လုံးအပေါ်ရိုက်ခတ်တတ်ပြီး အဖွဲ့လိုက် လုပ်ရည်ကိုင်ရည် ကျဆင်းလာတာမျိုး၊ လုပ်ငန်းရည်မှန်းချက်တွေကို မထိရောက်နိုင်တော့တာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးချင်းအလိုက် စိတ်ဓာတ်ပြန်လည်မြင့်တက်လာအောင် အမြန်ဆုံး ပြန်လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။

ဒီလိုကြုံလာတဲ့ အခါ မန်နေဂျာ အနေနဲ့ မိမိရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ၊ လုပ်ငန်းအဆင့်ဆင့်တွေမှာ ဘာကနှောင့်နှေးနေစေသလဲ၊ ဘာအဆင့်က မလိုအပ်ပဲရှိနေသလဲ၊ ဆိုတာတွေကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး ပြင်သင့်တာကို ပြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါအပြင် လုပ်အားကျနေတဲ့ ဝန်ထမ်းကို တစ်ဦးချင်း တွေ့ဆုံပြီး သူ့အခက်အခဲက ဘာလဲ၊ ဘယ်လိုကူညီပေးရမလဲ ဆိုတာကို လိမ္မာပါးနပ်စွာ မေးမြန်းဖော်ထုတ်ယူပြီးမှ ပြုပြင်ယူတာက အကောင်းဆုံး အလျင်မြန်ဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။  မိမိအဖွဲ့တွေကို ပွင့်လင်းရင်းနှီးစွာဆက်ဆံပြီး သူတို့ အခက်အခဲတွေ့သမျှ၊ အလုပ်အပေါ် မရှင်းတာ၊ သံသယရှိတာ မှန်သမျှကို ချက်ခြင်းမေးပြီး၊ မိမိကလည်း အစောလျင်ဆုံး ဖြေရှင်းချက်ပေး၊ သင်ကြားပေးတဲ့ အစဉ်အ လာမျိုး ထူထောင်ထားတာက ဒီလို ကိစ္စတွေအတွက် သိပ်အသုံးဝင်တဲ့ အလေ့အကျင့် တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

၂) ဝန်ထမ်းအရေအတွက် မလုံလောက်တော့ဘူးလား

လုပ်ရင်းကိုင်ရင်းနဲ လုပ်ငန်းတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးလာတာနဲ့ အမျှ လက်ရှိလူအင်အားနဲ့ မလုံလောက်တော့ပဲ ဝန်ထမ်းထပ်မံတိုးချဲ့ ခန့်ထားဖို့ လိုလာနိုင်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမှာ မိမိဌာနရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံ ပြန်လည်ပြင်ဆင်တာမျိုး၊ အရည်အချင်းသစ်နဲ့ ရာထူးအသစ် ဖော်ထုတ်တာမျိုးလုပ်ဖို့ လိုအပ်လာပါတယ်။ ဒီအခြေအနေမှာ အပြင်က ဝန်ထမ်းအသစ်တွေ ခေါ်ယူခန့်ထားဖို့လိုအပ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အပြင်က ဝန်ထမ်းခေါ်ယူခန့်ထားတာဟာ အချိန်ယူရမယ့် အလုပ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့အတွက်၊ မိမိ အဖွဲ့အစည်းအတွင်း မိမိဌာနအပြင် အခြားဌာနတွေမှာ လက်ရှိလုပ်ကိုင်နေသူတွေအနက်မှာ လိုအပ်တဲ့ အရည်အချင်း ရှိသူတွေရှိမယ်ဆိုရင် သူတို့ကိုပဲ ရာထူးတိုးမြှင့်ပေးတာမျိုး၊ သင်တန်းပေးပြီး အရည်အချင်း မြင့်တက်အောင်လုပ်တာက ပိုမိုမြန်ဆန်ထိရောက်တဲ့နည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဌာနတွင်း၊ အဖွဲ့အစည်းတွင်းကပဲ ခန့် ထားမယ်ဆိုရင် အလုပ်အတွက် လိုအပ်မယ့် အရည်အချင်း (Qualifications)၊ အလုပ်ဖော်ပြချက် (JD- Job Descriptions) တွေကို သေချာစွာသတ်မှတ်ပြီး၊ သင့်တော်မယ့်သူကို ခေါ်ယူ အင်တာဗျူး လုပ်တာတို့၊ တာဝန်တစ်ခုကို စမ်းသပ်စေခိုင်းကြည့်တာတို့ လုပ်ပြီး သင့်လျော်မယ့် သူကို ရှာဖွေခန့်ထားနိုင်ပါတယ်၊။

၃) အပေးအယူ၊ အချိတ်အဆက်၊ နားလည်မှု လျော့နည်းလာခြင်း

တစ်ခါတလေ မိမိကိုယ်တိုင်ကသော်လည်းကောင်း၊ အဖွဲ့ဝင်များကသော်လည်းကောင်း အလုပ်များ၊ အလုပ်ထဲမှာ နစ်မြုပ်နေလို့ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ချိတ်ဆက်မှု နည်းပါးသွားတတ်ပြီး၊ အပေးအယူ မမျှတာ နားလည်မှု လျော့နည်းလာတာ၊ နားလည်မှုလွဲမှားတာတွေ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းမှာ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ဦးဆောင်သူ တွေအနေနဲ့လည်း မိမိရဲ့ဝန်ထမ်းတွေအပေါ်မှာ ဆက်သွယ်ဆက်ဆံပြီး လုပ်ငန်းရဲ့ ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်၊ လုပ်ငန်းရဲ့ လိုအပ်ချက်၊ အလုပ်ကနေ မိမိဝန်ထမ်းတွေဆီကနေ ဘာတွေ ရရှိဖို့ ပြီးစီးဖို့ လိုချင်တယ်ဆိုတာကို ပြောကြားညွှန်ကြားတဲ့နေရာမှာ သူတို့အားလုံး တစ်ဦးချင်းအလိုက် ရှင်းလင်းစွာ အပြည့်အဝ နားလည်သဘောပေါက်ရဲ့ လား၊ ဆိုတာကို သေချာစွာ စစ်ဆေးဖို့လိုပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ချင်းရဲ့ ခံယူချက် သဘောထားတွေ မတူနိုင်တဲ့အတွက် နားလည်မှု လွဲမှားတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မိမိအဖွဲ့ နဲ့ အကြိမ်ပိုများများ ထိတွေ့ပြီး သူတို့ ဘယ်အလုပ်ကို ဘယ်အချိန်မှာ ပြီးစီးစေချင်တယ် ဆိုတာကို ရှင်းလင်းစွာ သဘောပေါက်သိရှိစေနိုင်ဖို့ အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံ ဆက်သွယ် အသိပေးနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ဘယ်ဆက်သွယ်ရေးနည်းလမ်း (eMail, Viber, telegram, Interoffice Memorandum, SMS, Voice Call, Group Chat စသဖြင့်) က မိမိအဖွဲ့အတွက် အထိရောက်အလွယ်ကူ အမြန်ဆန်ဆုံးဖြစ်မယ်၊ ဆိုတာကို ရှာဖွေပြီး၊ မိမိအဖွဲ့အစည်းအတွက် အသင့်လျော်ဆုံး ပုံစံတစ်ခု ချမှတ်ပြီး၊ သက် ဆိုင်သူအားလုံးကို အသိပေးထားသင့်ပါတယ်။

၄) အသင်းအဖွဲ့ စိတ်ဓာတ်နည်းလာခြင်း

ရံဖန်ရံခါမှာ အဖွဲ့တွေက ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ် ပြီးစီးကောင်းမွန်စေရေးကို အာရုံစိုက်မိနေတဲ့အတွက် အချင်းချင်း အပြန်အလှန် ကူညီဖို့တို့ အသင်းအဖွဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိဖို့တို့ကို မေ့လျော့သွားတတ်ကြပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမျိုး ကြုံလာတယ်ဆိုရင် ဦး‌ဆောင်သူအနေနဲ့က ကိုယ့်အဖို့ကို အသင်းအဖွဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်မှု ပြန်ရစေဖို့ အတွက် ပြန်ကြိုးစားပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဖွဲ့တွေနဲ့ တွေ့ဆုံချိန်ပိုတိုးပြီး၊ အဖွဲ့ လိုက် လုပ်‌ဆောင်ခြင်းဖြင့် တစ်ဦးခြင်း လုပ်တာထက်ပိုမိုထိရောက်ပြီး၊ ပိုကောင်းအောင် လုပ်နိုင်တဲ့ သာဓကတွေကို မကြာခဏ ပြောပြပေးရပါမယ်။ မိမိအဖွဲ့ တစ်ဦးချင်းအလိုက် ထူးချွန်တဲ့ စွမ်းဆောင်ချက်တွေရှိတိုင်း ထုတ်ဖော် ချီးကျူး ပြောကြားတာမျိုး များများလုပ်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အလုပ်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်၊ အလုပ်ရလာမယ့် ကောင်းကျိုးရလဒ်တွေကိုလည်း အဖွဲ့ဝင်တိုင်း သေချာစွာ သိနေအောင် မကြာခဏ ပြောကြားပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မိမိ အဖွဲ့သူ အဖွဲ့သားအချင်းချင်း တစ်ယောက်အကျိုး တစ်ယောက်လိုလားတဲ့ ရဲဖော်ရဲဖက်၊ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေ ဖြစ်လာအောင် စည်းရုံးပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Team Building လို့ခေါ်တဲ့ အဖွဲ့လိုက် ပေးယူချိတ်ဆက် လုပ်ဆောင်တတ်လာ‌အောင် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးပါ၊ အဖွဲ့လိုက် လုပ်‌ဆောင်ခြင်းရဲ့ အားသာချက်တွေကို လေ့လာ သိ မြင်ပါစေ။ မိမိအဖွဲ့မှာ လိုအပ်နေတဲ့ အဖွဲ့လိုက် လေ့ကျင့်ခန်းတွေကို လေ့လာပြီး ကိုက်ညီမယ့် အလေ့အကျင့်ကို လုပ်ဆောင်ပါစေ၊ ဥပမာ မိမိ အဖွဲ့သားတွေ တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် ပိုသိဖို့ လိုမယ်ဆိုရင် ဆက်ဆံရေး ထူထောင်နည်း လေ့ကျင့်ခန်းတွေကို ဦးစားပေးလုပ်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Team Work Exercise မျိုးစုံရှိပါတယ်၊ ကုမ္ပဏီ ဝန်ထမ်းတွေကို Team Building လေ့ကျင့်ပေးတဲ့ အေဂျင်စီတွေလည်း အများအပြား ရှိနေပါပြီ၊ မိမိကုမ္ပဏီတွင်း အရင်းအမြစ်နဲ့ မလုပ်နိုင်ရင် သင့်တော်မယ့် အေဂျင်စီကို ငှားရမ်းပြီး မိမိအဖွဲ့တွေကို လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပေးနိုင်ပါတယ်။

၅) အလုပ်ရဲ့ ဖိအားများနေခြင်း

မန်နေဂျာတွေ အထူးသဖြင့် မန်နေဂျာ အသစ်တွေမှာ မိမိအလုပ်ကို အပြစ်အနာအဆာမရှိ အပြောင်မြောက်ဆုံး အကောင်းဆုံး လုပ်ပြချင်စိတ်တွေ ပြင်းထန်ဖိစီးနေတတ်ပါတယ်။ တစ်ခုသိထားစေချင်တာက ထူးချွန်တဲ့ သူတွေ မှန်သမျှဟာ အမှားကနေ၊ အရှုံးထဲကနေရတဲ့ အတွေ့အကြုံကနေ သင်ခန်းစာယူပြီး ပိုကောင်းအောင် လုပ်လာနိုင်ခဲ့တယ်ဆိုတာကိုပါ။ ဘယ်သူမှ မွေးကတည်းက တတ်လာတော်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကြုံလာတဲ့ စိန်ခေါ်မှု၊ အခက်အခဲအကျပ်အတည်းတွေကို ဘယ်လိုခံယူတုံ့ပြန်တယ်၊ ဘယ်လိုလုပ်ကိုင် ဖြေရှင်းတယ်ဆိုတာက ကိုယ့်အရည်အချင်း ကိုယ့်အနေအထား ဘယ်လိုဖြစ်လာမယ်ဆိုတာကို ဖော်ပြနေတဲ့ အချက်တွေဖြစ်ပါတယ်။ ဖိအားများလာတိုင်း ကိုယ်ဘာကြောင့် ဒီရာထူးဒီတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေရတယ်ဆိုတာ၊ မိမိ ကုမ္ပဏီက မိမိကို ဘာလုပ်စေချင်တာ၊ ဘာတွေဖြစ်အောင်လုပ်စေချင်တယ် ဆိုတာကို စိတ်အေးအေးနဲ့ ပြန်စဉ်းစားသုံးသပ်ပါ။ ကိုယ်ဘာလုပ်ရမယ်ဆိုတာ သိလာရင် လုပ်စရာရှိတာကို အစဉ်အတိုင်း လုပ်သွားရုံပါပဲ၊ ဒါဆို စိတ်ဖိအားတွေလည်း လျော့သွားပြီး၊ မိမိ လုပ်ဆောင်ခဲ့နိုင်တဲ့ အပေါ် စိတ်ကျေနပ် ပျော်ရွှင်မှုကို ရလာမှာပါ။

၆) ဖွဲ့စည်းပုံ မမှန်ခြင်း

တစ်ခါတလေ အချိန်နဲ့ အမျှ မိမိအဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ (Organization Structure) ကို ပြန်လည်သုံးသပ် မွှမ်းမံဖို့ လိုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အဖွဲ့သစ်တွေ ဖွဲ့စည်းတဲ့ အခါတွေမှာဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အထက်အောက် အမိန့်ပေး၊ အမိန့်လိုက်နာမှု၊ သတင်းပေးပို့အစီရင်ခံမှု စတာတွေမှာ Chain of Command လို့ခေါ်တဲ့ ဘယ်သူက ဘယ်သူ့ အမိန့်ကို နာခံရမယ်၊ ဘယ်သူက ဘယ်တာဝန်လုပ်ရမယ် ဆိုတာ ရှင်းလင်း သဲကွဲစွာ ချမှတ်ထားပြီး အဖွဲ့ဝင်တိုင်း သေချာစွာ သိစေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အချို့ သူတွေက အတိအကျ ညွှန်ကြားချက် နဲ့ အနီးကပ် အကြံပေး ကွပ်ကဲမှု လိုပေမယ့် အချို့ကတော့ ဖြစ်စေချင်တဲ့ ပန်းတိုင်ကို ပြောပြလိုက်ရုံနဲ့ ဘယ်လိုလုပ်ရမယ်ဆိုတာ သိပြီးဖြစ်တယ် စသဖြင့် Level အဆင့်အမျိုးမျိုးကွဲပြားတာကို သိထားပြီး ထိုအခြေအနေပေါ်မှာ စဉ်းစားပြီး စီမံအုပ်ချုပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိအဖွဲ့ဝင်တိုင်းကို သူတို့ လုပ်ရမယ့်အလုပ် သူတို့ ပြီးမြောက်ရမယ့် တာဝန်၊ ပြီးမြောက်ရမယ့် အချိန်တွေကို တိတိကျကျသိစေဖို့ အဓိကအရေးကြီးသလို၊ အဖွဲ့ဝင်တိုင်းက မိမိအလုပ်အပေါ်မိမိ သစ္စာရှိရှိ မှန်မှန်ကန်ကန် လုပ်ဆောင်တာက ဂုဏ်ယူစရာ ဖြစ်ကြောင်း အလေးအနက် ခံယူလာအောင် ဆောင်ရွက်ပါ။

၇) အချိန်စီမံ ခန့်ခွဲခြင်း (Time Management)

အချိန်စီမံခန့်ခွဲတာကလည်း မန်နေဂျာတွေအတွက် အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ မန်နေဂျာတွေက မိမိအဖွဲ့တွေ အလုပ်ကို ထိရောက်အောင်မြင်အောင် လုပ်ဖို့အတွက် ကြည့်ရှုကွပ်ကဲရမှာဖြစ်သလို အခြားဌာနဆိုင်ရာတွေနဲ့လည်း ထိရောက်စွာ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ဖို့ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ဖို့ တာဝန်ကလည်း ရှိနေပြန်တယ်၊ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ မိမိရဲ့ ပင်မ အလုပ်တာဝန်တွေကို ပြီးစေဖို့လည်း လုပ်ဆောင်ရတာ ဖြစ်တယ်၊ ဒါကြောင့် မန်နေဂျာ တစ်ယောက်ဟာ အချိန်ကို ကျွမ်းကျင်စွာ စီမံခန့်ခွဲတတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ နို့မို့ဆို တောင်ပြေးမြောက်ပြေး၊ ဟိုမပြီးဒီမပြီး အလုပ်ဖိစီးနေတဲ့ မန်နေဂျာတစ်ယောက် ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။

မိမိတစ်နေ့တာ လုပ်ရမယ့် အလုပ်တွေကို ကြိုတင်ရေးမှတ်ထားပြီး ဦးစားပေးမှုအဆင့်ခွဲပြီး လုပ်ဆောင်တတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ အလုပ်တွေကို ခုလို လေးမျိုးခွဲလို့ရပါတယ်။

1.         အရေးကြီး၊ ချက်ခြင်းလုပ်ဖို့လို

2.         အရေးကြီး၊ ချက်ခြင်း လုပ်စရာမလို

3.         အရေးမကြီး၊ ချက်ခြင်း လုပ်ဖို့လို

4.         အရေးမကြီး၊ ချက်ခြင်းလုပ်စရာမလို

အဲဒီလို အလုပ်ကို လေးမျိုးခွဲပြီး  ဦးစားပေး အဆင့်သတ်မှတ်ကာ အရေးကြီးချက်ခြင်းလုပ်ရမယ့် အလုပ်ကို ပထမဦးစားပေးလုပ်ပါ၊။ ဒါဆိုရင် လစ်ဟာမှုမရှိ ထူးချွန်အောင် လုပ်နိုင်တဲ့ မန်နေဂျာကောင်းတစ်ယောက် ဖြစ်လာမှာပါ။

မန်နေဂျာတွေ ကြုံရတတ်တဲ့ အခက်အခဲလေးတွေနဲ့ ဖြေရှင်းနည်းလေးတွေ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ မိမိ လုပ်ငန်းခွင်မှာ အခက်အခဲမရှိ ကျွမ်းကျင် ပြောင်မြောက်ပြီး၊ အလုပ်မှာ ပျော်ရွှင်တဲ့ စီမံအုပ်ချုပ်သူများ ဖြစ်နိုင်ကြပါစေ။

သက်ထွန်း (သျှမ်း)