【 အလှအပနှင့်ကျန်းမာရေး 】အဆုတ်တီဘီရောဂါ

အဆုတ်တီဘီရောဂါဟာ အဆုတ်ကို ဆိုးဝါးစွာပျက်စီးစေနိုင်တဲ့ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။

အဆုတ်တီဘီရောဂါဟာ လူတစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး ချောင်းဆိုး၊ နှာချေခြင်းကနေထွက်လာတဲ့ အမှုန်များကတစ်ဆင့် ကူးစက်တဲ့ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။

 

အဆုတ်တီဘီရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့

 

၁- ရက်သတ္တပတ် ၃ ပတ်ကျော် သည်အထိချောင်းဆိုးခြင်း

၂- ချောင်းဆိုးလျှင်သွေးပါခြင်း

၃- ညဖက်တွင် ချွေးစေးများထွက်ခြင်း

၄- ညဖက်တွင် ကိုယ်အပူချိန်တက်ခြင်း

၅- ကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းခြင်း

၆- မောခြင်း၊ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း

၇- ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း 

၈- အစားအသောက်ပျက်ခြင်း စတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေခံစားရနိုင်ပါတယ်။

 

တီဘီရောဂါဖြစ်နိုင်ချေများတဲ့သူတွေကတော့

 

၁- ခုခံအားကျ HIV/AIDS ရောဂါရှိသူများ

၂- ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ

၃- ကင်ဆာရောဂါခံစားနေရသူများ၊ ကင်ဆာရောဂါကုသမှုခံယူနေသူများ

၄- ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါအစားထိုးကုသမှုခံယူထားသူများ

၅- ကိုယ်ခံအားကျစေသောဆေးဝါးများသုံးစွဲနေရသူများ

၆- အသက်အရွယ်ကြီးသူများ၊ ကလေးငယ်များ

၇- အာဟာရမပြည့်ဝသူများ စတဲ့ကိုယ်ခံအားနည်းတဲ့သူတွေမှာ ရောဂါကူးစက်မှုခံရနိုင်ချေပိုများပါတယ်။

 

အဆုတ်တီဘီရောဂါကူးစက်မှုမခံရအောင်၊‌ ရောဂါမပျံ့ပွားအောင်ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ?

 

၁- အပြင်သို့သွားတိုင်းမျက်နှာနှာခေါင်းစည်း( mask )ကို ဝတ်ဆင်ပါ။

၂- အာဟာရပြည့်ဝအောင်စားပါ။

၃- လေဝင်လေထွက်ကောင်းသောနေရာတွင်နေထိုင်ပါ။

၄- နှာချေ၊ချောင်းဆိုးသည့် အခါတိုင်း နှာခေါင်းနှင့်ပါးစပ်ကိုလုံခြုံစွာဖုံးအုပ်ပါ။

၅-တီဘီရောဂါရှိသူတွေရဲ့အတူနေမိသားစုဝင်တွေအနေနဲ့ နှာခေါင်းစည်း (mask) တပ်ဆင်ခြင်းဖြင့် ရောဂါကူးစက်မှုကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။

 

မိမိမှာတီဘီရောဂါခံစားနေရတယ်လို့ သံသယ ရှိပါက နီးစပ်ရာ ဆေးခန်း၊ဆေးရုံ၊ ကိုသွားရောက်စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။

 

တီဘီရောဂါရှိမရှိသိနိုင်ဖို့အတွက်

 

- သလိပ်စစ်ဆေးခြင်း

- ဓါတ်မှန်ရိုက်ခြင်း 

- သွေးစစ်ဆေးခြင်း များပြုလုပ်၍ ရောဂါရှိမရှိသိရှိနိုင်ပါတယ်။

 

အဆုတ်တီဘီရောဂါကိုဘယ်လိုကုသနိုင်ပါသလဲ?

 

အဆုတ်တီဘီရောဂါကို ရောဂါ အခြေအနေပေါ်မူတည်၍ သောက်ဆေး ထိုးဆေးများနဲ့ အနည်းဆုံး ၆လ မှ ၉လ ခန့်ကုသမှုခံယူဖို့လိုပါတယ်။

တီဘီဆေးကို အချိန်မှန်မှန်သောက်သုံးဖို့လဲလိုပါတယ်။

ဆေးကုသမှု ရက်ပြည့်ပြီးနောက်မှာလဲ ရောဂါပျောက်ကင်းမှုရှိမရှိ သလိပ်စစ်ဆေးခြင်း၊ ဓါတ်မှန်ရိုက်ခြင်းများပြုလုပ် ရပါမယ်။

အဆုတ်တီဘီရောဂါကိုထိရောက်စွာကုသမှုခံယူမယ်ဆိုရင်ပျောက်ကင်းနိုင်တဲ့ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာသက်သာရုံမျှနဲ့ ဆေးကို ရက်ပြည့်မသောက်ပဲ ရပ်တန့်လိုက်တာမျိုးဟာ ဆေးယဉ်ပါးတီဘီရောဂါကိုဖြစ်စေနိုင်တာကြောင့် တီဘီရောဂါခံစားနေရသူတွေအနေနဲ့ ထိရောက်စွာရောဂါလုံးဝပျောက်ကင်းသည်အထိ ကုသမှုခံယူဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။

 

Dr.Phyu 

 

Photo Credit-CDC